به طور دقیق خودآزاری از علائم اوتیسم نیست. با این حال برخی از علائم، موقعیت‌ها و بیماری‌های همراه مرتبط با اوتیسم می‌توانند برخی از افراد مبتلا به اوتیسم را به سمت رفتار خود آزاری سوق دهند. درمان اختلالات زمینه‌ای و کمک به فرد برای یادگیری مهارت‌های ارتباطی و مقابله‌ای بیشتر می‌تواند آنها را قادر سازد تا از آسیب رساندن به خود اجتناب کنند و اثرات دراز مدت این رفتار را به حداقل برسانند.
رفتار خودآزاری چیست؟
مهم است که به یاد داشته باشید که افراد ممکن است به دلایل زیادی به خودشان آسیب بزنند. این مقاله به طور خاص به رفتار خود آسیبی که در اوتیسم رخ می دهد می پردازد. با این حال افراد با شرایط دیگر نیز ممکن است به خود آسیبی وارد کنند. هر رفتاری که باعث آسیب جسمی به فرد شود به عنوان خودآزاری طبقه بندی می شود. رفتارهای خودآزاری در اوتیسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-سیلی زدن
-خراشیدن یا چنگ زدن
-سر زدن
-گاز گرفتن
-نیشگون گرفتن
برای پرداختن به این رفتارها، مراقبین ابتدا باید مسائل زمینه ای که ممکن است باعث این رفتار شود را درک کنند.
چرا برخی از افراد مبتلا به اوتیسم دستخوش خودآزاری می شوند؟
مردم معمولاً تاثیرات خودآزاری را می بینند. بدنبال این رفتار ممکن است کودک آسیبی پایدار ببیند و والدین ممکن است احساس ناامیدی یا استیصال کنند. والدین و دکتر متخصص اوتیسم باید با بررسی محرک هایی که منجر به این رفتار می شود، شروع کنند. اغلب خودآزاری می تواند به طور تصادفی شروع شود و زمانی که به طور ناخواسته تقویت شود، می تواند به یک رفتار آموخته شده تبدیل شود.
در بسیاری از موارد خودآزاری به عنوان یک وسیله ارتباطی عمل می کند. اغلب یک کودک سعی می کند احساس یا ایده ای را منتقل کند که ممکن است قادر به بیان آن در کلمات نباشد. گاز گرفتن، سر زدن یا سایر رفتارهای خودآزاری ابزاری برای برآورده شدن نیازهای آنهاست و ممکن است نیاز فوری آنها برای ابراز درد، ترس، ناراحتی یا اضطراب باشد. آنها ممکن است بخواهند بگویند “من می ترسم، می خواهم از اینجا بروم” یا “این خیلی سخت است، من نمی خواهم این کار را انجام دهم” یا “با من بازی کن!” یا “به من نگاه کن!” یا “سرم درد می کند، وقتی آن را می زنم احساس بهتری پیدا می کنم” و غیره.
خودآزاری همچنین می تواند نوعی تحریک حسی باشد. یک فرد مبتلا به اوتیسم ممکن است به عنوان راهی برای افزایش یا کاهش سطح برانگیختگی خود، به خود آسیب برساند.
اغلب خودآزاری یک رفتار آموخته شده است. مطمئناً والدین قصد ندارند به کودکان خود آسیبی را آموزش دهند، اما ممکن است ناخواسته این رفتارها را تقویت کنند. اگر کودک دست به آسیب زدن به خود بزند و والدین یا معلم اسباب بازی مورد علاقه خود را به او بدهد، کودک به سرعت متوجه می شود که آسیب زدن به خود منجر به اسباب بازی مورد علاقه او می شود. از سوی دیگر اگر کودک درگیر خودآزاری شود و والدین فوراً او را از یک محیط تحریک‌کننده بیش از حد دور کنند، می‌آموزند که خودآزاری می‌تواند به او کمک کند تا از موقعیت‌های ناراحت‌کننده دوری کند.
عوامل دیگری که ممکن است با آسیب به خود مرتبط باشند شامل بیوشیمی در مغز، فعالیت تشنجی، عوامل ژنتیکی، پاسخ درد یا ناامیدی می باشد.
شناسایی علل آسیب به خود در اوتیسم
قبل از اینکه شما و تیم مراقبتی تان بتوانید مداخلاتی را شناسایی کنید که احتمالاً به خود آسیبی می پردازند باید دلایل و انگیزه های این رفتار را درک کنید. کودک به چه چیزی نیاز دارد یا می خواهد؟ آنها با چه موانع ارتباطی روبرو هستند که آنها را به آغاز این رفتار سوق داده است؟ وقتی موقعیت‌ها یا محرک‌هایی را شناسایی می‌کنید که احتمالاً باعث ایجاد اپیزودهای آسیب‌دیدگی به خود می‌شوند، می‌توانید درک کنید که فرد در حال تلاش برای برقراری ارتباط است. پزشک متخصص اوتیسم ممکن است از یک ارزیابی رفتاری عملکردی برای کمک به شناسایی عملکرد رفتار خودآزاری برای فرد اوتیسم استفاده کند این فرآیند شامل:
-تعریف رفتار: استفاده از زبان خاص و قابل مشاهده برای توصیف اینکه آسیب به خود چگونه است.
-جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات: بررسی زمان، مکان و چگونگی وقوع رفتار، پیامدهای رفتار و افراد و موقعیت هایی که به نظر می رسد مرتبط هستند.
-شناسایی دلایل یا علل: ایجاد یک فرضیه آگاهانه در مورد آنچه که ممکن است باعث این رفتار شود یا آنچه کودک سعی در برقراری ارتباط دارد.
-تهیه یک برنامه برای رسیدگی به وضعیت: مشخص کردن اقدامات و مداخلات برای کمک به بهبود ارتباطات یا کاهش رویدادهای محرک
معلمان و مسئولان مدرسه نیز از این روش برای شناسایی راه های حمایت بهتر از دانش آموزان استفاده می کنند. نتیجه یک طرح مداخله رفتاری است که آنها را برای آموزش و پاداش دادن به رفتارهای مثبت راهنمایی می کند.
مداخلات برای رسیدگی به خودآزاری اوتیسم
مهمترین کاری که می توانید انجام دهید این است که با کودک ارتباط برقرار کنید. هنگامی که متوجه شدید که چه چیزی باعث این رفتار می شود، می توانید با پزشک خود همکاری کرده و برای رفع آن برنامه ریزی کنید.
اگر خودآزاری مربوط به اضطراب یا ناراحتی در موقعیت‌های خاص باشد، داستان‌های اجتماعی و آماده‌سازی ممکن است به تسهیل انتقال کمک کند. داستان‌های اجتماعی به کودکان کمک می‌کند تا قبل از وقوع یک موقعیت در زندگی واقعی تمرین کنند و مقدمه‌سازی اطلاعاتی را در مورد آنچه بعداً اتفاق خواهد افتاد برای کاهش اضطراب در اختیار کودک قرار می‌دهد. ارائه انتخاب ها همچنین می تواند به کودک مکانی برای برقراری ارتباط با نیازها و ترجیحات بدهد. هر چیزی که موقعیت‌ها را قابل پیش‌بینی‌تر می‌کند مانند داستان‌های اولیه و اجتماعی می‌تواند در کاهش آسیب به خود برای آن دسته از افراد مبتلا به اوتیسم مفید باشد.
آموزش یک رفتار جایگزین به جای خودآزاری برای برآوردن خواسته ها و نیازهای کودک از طریق دیگر بسیار مهم است به عنوان مثال اگر کودکی دستش را گاز بگیرد و متعاقباً والدینش هر وقت دستش را گاز بگیرد او را تنها بگذارند (یعنی خود آسیبی یک عملکرد فرار را ایفا می کند)، در این صورت مهم ترین مداخله آموزش کلماتی است که باید استفاده کند. آموزش دادن به او که بگوید «مرا تنها بگذار» یا چیزی معادل آن به صورت شفاهی یا از طریق زبان اشاره یا با PECS یا دستگاه ACC و غیره به او قدرت می‌دهد تا نیازهایش را به روشی ایمن تر برآورده کند.
دومین نکته مهم حذف یا تغییر محرک ها است. اگر محرک غیرقابل پیش‌بینی باشد، داستان‌های اجتماعی و مقدمه‌سازی می‌توانند به قابل پیش‌بینی‌تر شدن همه چیز کمک کنند اما اگر محرک برای مثال یک تکلیف ریاضی است که برای کودک خیلی سخت است باید تکلیف ریاضی را آسان‌تر کنید یا کمک بیشتری ارائه دهید.
سومین کاری که می توانید انجام دهید این است که کودک را برای نشان دادن ارتباط به جای آسیب رساندن به خود تقویت کنید یا کودک را برای دوره های زمانی که در آن زمان رفتار خودآزاری کاهش یافته و در نهایت هیچ آسیبی به خود نشان نمی دهد، تشویق کنید.
۱. درمان بیماری های جسمی: در برخی موارد کودکان برای بیان اینکه احساس درد یا ناراحتی جسمی می‌کنند، دست به خودآزاری می‌زنند. برای مثال فرض کنید که ممکن است فردی سر خود را به دلیل سردرد بکوبد با این حال گاهی اوقات عمل و درد چندان مرتبط نیستند. کوبیدن سر می تواند نشانه مشکلات گوارشی یا سایر ناراحتی ها نیز باشد. یک معاینه پزشکی دقیق با یک پزشک که در مورد اوتیسم و شرایط همزمان آن آگاه است برای شناسایی بیماری های جسمانی که ممکن است علت اصلی این رفتار باشد، بسیار مهم است.
۲. بررسی علل روانی: اضطراب و افسردگی هر دو از بیماری های مشترک اوتیسم هستند. به دنبال علائم دیگری مانند تغییرات در خواب، خلق و خو یا انرژی باشید که ممکن است نشان دهنده یک بیماری روانی باشد. درمان این اختلالات ممکن است به کاهش یا جلوگیری از آسیب به خود کمک کند.
۳. رفتار درمانی: اگر خودآزاری به یک عادت تبدیل شده باشد، رفتار درمانی ممکن است به کودکان کمک کند تا الگوهای قدیمی خودآزاری را با مهارت ها و استراتژی های جدید جایگزین کنند با پاداش دادن به رفتارهای مثبت و آموزش مهارت های ارتباطی و مقابله ای جدید، رفتار درمانی ممکن است به برخی از کودکان کمک کند تا رفتارهای خودآزاری را متوقف کنند.
مقاله های مرتبط
انواع رفتارهای تکراری در اوتیسم
بازی های موثر برای کودکان اوتیسم
آیا کودکان اوتیسم حرف می زنند؟
تازه ترین رویکردهای درمانی اوتیسم
مداخله زودهنگام برای کودکان اوتیسم
آرام کردن کودکان اوتیسم با چند راهکار
آیا ردیف کردن اشیاء نشانه اوتیسم است؟
چگونه با کودکان اوتیسم ارتباط برقرار کنیم؟
استراتژی های آموزش نوشتن به کودکان اوتیسم
چه درمان هایی به اختلال اوتیسم کمک می کند؟
آیا واکسن ها باعث اوتیسم می شوند؟
صرع و اوتیسم: آیا پیوندی وجود دارد؟
اختلال اوتیسم در کودکان و دو زبانه بودن
کودکان مبتلا به اوتیسم و تعامل اجتماعی
نحوه برخورد با دانش آموزان اوتیسم
علائم اختلال اوتیسم در بزرگسالان
آیا می توان از اختلال اوتیسم جلوگیری کرد؟
روش پکس برای درمان مشکلات ارتباطی کودکان اوتیسم
نکاتی برای والدین دارای فرزندان با اختلال طیف اوتیسم
کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم برای مقابله با اضطراب
چگونه به کودکان مبتلا به اوتیسم آموزش دهیم؟
بهترین فعالیت های حسی برای کودکان مبتلا به اوتیسم