یکی از اختلال های مغزی که به صورت مستقیم بر روی فعالیت های بدنی تاثیر می گذارد، فلج مغزی است. در این نوع اختلال فرد در حرکت و حفظ تعادل بدن دچار مشکل می شود. فلج مغزی از شایع ترین ناتوانی های حرکتی در دوران کودکی است و باید به علائم آن دقت بسیار زیادی داشت. فلج مغزی به معنی ضعف یا ایجاد مشکل در استفاده از عضلات بدنی و مغزی می باشد. فلج مغزی یا به اصطلاح سی پی بر اثر رشد غیر طبیعی مغز یا آسیب رسیدن به آن در زمان رشد، ایجاد می شود و بعد از آسیب رسیدن به مغز فرد دیگر قادر به کنترل ماهیچه های بدنی خود نیست. در ادامه قصد داریم به بررسی بیشتر بهترین دکتر متخصص فلج مغزی کودکان تهران بپردازیم، پس با ما همراه باشید.
فلج مغزی چیست؟
همانطور که اشاره کردیم فلج مغزی یک نوع اختلال در سلول های مغزی می باشد که بر روی حرکات بدنی تاثیر می گذارد. علائم این اختلال در همه افراد مبتلا یکسان نیست و برخی علائم ضعیف تر و برخی دیگر علائم شدیدتری از خود نشان می دهند. بطور مثال برخی از افرادی که به سی پی دچار هستند برای راه رفتن نیاز به تجهیزات ویژه ای دارند و یا نیاز به مراقبت های دائمی داشته باشند، در صورتی که افراد مبتلا به سی پی خفیف ممکن است تنها کمی در هنگام راه رفتن مشکل داشته باشند و با درمان توسط پزشکی مجرب مشکل آن به مرور زمان برطرف شود. همه افراد مبتلا به فلج مغزی برای راه رفتن دچار مشکل نمی شوند در برخی از موارد دیده شده که تعدادی از این افراد دچار ناتوانی های ذهنی مانند تشنج، مشکلات بینایی، شنوایی، گفتاری و… هستند. این مشکلات با مراجعه به بهترین دکتر متخصص فلج مغزی کودکان قابل بهبود یافتن و درمان هستند.
انواع فلج مغزی
پزشکان نوع سی پی یا فلج مغزی بر اساس اختلال حرکتی تعیین می کنند و با توجه به اینکه این اختلال بر کدام قسمت از مغز تاثیر گذاشته، نوع آن مشخص می شود. چند مورد از اختلال های حرکتی که بر اثر آسیب به مغز ایجاد می شوند، موارد زیر هستند:
۱. سفت شدن عضلات (اسپاستیسیته)
۲. حرکات غیر قابل کنترل (دیسکینزی)
۳. تعادل و هماهنگی ضعیف (آتاکسی)
اختلال حرکتی اسپاستیک
حدود ۸۰ درصد از افرادی که به فلج مغزی دچار هستند، از اختلال حرکتی اسپاستیک رنج می برند و در بین سایر اختلال های حرکتی این نمونه از همه شایع تر است. افرادی که دچار اسپاستیک می شوند، عضلات آنها به یکبار سفت شده و بسیار رنج می برند. این اختلال ممکن است قسمت های خاصی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد که برخی از نمونه های اسپاستیک به شرح زیر هستند:
انواع اختلال مغزی اسپاستیک
دایپلژی اسپاستیک: افراد مبتلا به دایپلژی اسپاستیک ممکن است در راه رفتن دچار مشکل شوند، زیرا عضلات سفت باسن و ساق پا باعث می‌شود پاهایشان به هم کشیده شود، به سمت داخل چرخیده و در زانوها متقاطع شوند (که به آن قیچی نیز می‌گویند).
همی پلژی اسپاستیک: این نوع آسیب مغزی تنها یک طرف بدن فرد را تحت تاثیر قرار می دهد و بطور معمول در بازوها بیشتر از ساق پا آسیب می بیند.
کوادری پلژی اسپاستیک: این نوع از شدیدترین شکل فلج مغزی اسپاستیک محسوب می شود و هر چهار اندام، تنه و صورت را درگیر می کند. افراد مبتلا به کوادری پلژی اسپاستیک معمولاً نمی توانند راه بروند و اغلب ناتوانی های رشدی دیگری مانند ناتوانی ذهنی مانند تشنج؛ یا مشکلات بینایی، شنوایی یا گفتار دارند.
فلج مغزی دیس کینتیک
افراد مبتلا به سی پی دیس کینتیک در کنترل و حرکت دست ها، بازوها و پاهای خود دچار مشکل می شوند و نشستن و راه رفتن برای آنها دشوار است. حرکات بدن غیر قابل کنترل هستند و می توانند آهسته یا سریع و تند باشند. در برخی از موارد صورت و زبان درگیر می شود و فرد در مکیدن، بلعیدن و صحبت کردن مشکل دارد که این مشکلات با کاردرمانی قابل درمان هستند. فرد مبتلا به CP دیس کینتیک دارای مشکل عضلانی است که می تواند تغییر کند (از خیلی سفت تا خیلی شل متفاوت است) و میزان گرفتگی عضلات می تواند چندین بار در روز باشد.
آسیب مغزی آتاکسیک و مختلط
افراد مبتلا به آسیب مغزی آتاکسی در تعادل و هماهنگی دچار مشکل هستند و امکان دارد هنگام راه رفتن تعادل خود را از دست بدهند. همچنین ممکن است آنها با حرکات سریع یا حرکاتی که به کنترل زیادی نیاز دارند، مانند نوشتن، مشکل داشته باشند. هنگامی که می خواهند چیزی را در دست بگیرند، ممکن است برای کنترل دست ها یا بازوهای خود مشکل داشته باشند. فلج مغزی مختلط برخی افراد علائم بیش از یک نوع اختلال مغزی را دارند. شایع ترین نوع فلج مغزی مختلط، CP اسپاستیک-دیس کینتیک است.
علائم اولیه آسیب مغزی
علائم CP بسیار متفاوت است زیرا انواع و سطوح مختلف ناتوانی وجود دارد. نشانه اصلی این که کودک ممکن است سی پی داشته باشد تاخیر در رسیدن به نقاط عطف حرکتی مانند غلت زدن، نشستن، ایستادن یا راه رفتن است. در زیر برخی از علائم دیگر CP را برای شما شرح می دهیم. قابل به ذکر است که برخی از کودکان بدون CP نیز ممکن است برخی از این علائم را داشته باشند:
-وقتی او را بلند می کنید در حالی که به پشت دراز کشیده است، سر خود را به عقب می کشد.
-در عضلات خود احساس سفتی می کند.
-هنگامی که در آغوش شما نگه داشته می شود، به نظر می رسد کمر و گردن خود را بیش از حد دراز می کند و مدام طوری رفتار می کند که گویی دارد از شما دور می شود.
-وقتی او را بلند می کنید، پاهایش سفت می شوند و از روی هم گذرند یا قیچی می کنند.
-علائم اولیه فلج مغزی ممکن است در کودکان بالای ۶ سال متفاوت باشد بنابراین در ادامه علائم این اختلال در کودکان بالای ۶ سال را به شما خواهیم گفت.
علائم سی پی در کودکان بالای ۶ سال
-فرد بیمار در هیچ جهتی نمی چرخد.
-او نمی تواند دست هایش را به هم نزدیک کند.
-فرد به سختی دست هایش را به سمت دهانش می برد.
-او فقط با یک دست خود را دراز می کند در حالی که دست دیگر را مشت کرده است.
علائم سی پی در کودکان بالای ۱۰ ماه
-کودک به صورت کج می خزد و با یک دست و پا فشار می آورد در حالی که دست و پای مخالف را می کشد.
– کودک روی باسن خود می‌چرخد یا روی زانو می‌پرد، اما چهار دست و پا نمی‌خزد.
درمان فلج مغزی
درمان های بسیاری برای فلج مغزی وجود دارد که هرکدام از آنها تاثیر بسیار مثبتی بر روی حرکات بدن دارند. در اکثر مواقع درمان آسیب های مغزی با استفاده از روش هایی که در ادامه خواهیم گفت قابل انجام است اما در موارد بسیار شدیدتر نیز داروها استفاده می شود. برخی از این روش های درمانی موارد زیر هستند:
-فیزیوتراپی: تمرینات عضلانی می تواند به قدرت، انعطاف، تعادل، رشد حرکتی و تحرک کودک شما کمک کند. همچنین شما یاد خواهید گرفت که چگونه به راحتی نیاز های روزمره کودک خود را برطرف کنید. این نیاز ها شامل حمام کردن و غذا دادن به کودک و… می شوند. درمانگر شما می تواند راهنمایی هایی در مورد اینکه چگونه می توانید تمرینات ماهیچه ای و ورزش را در خانه بین جلسات درمانی ادامه دهید، ارائه دهد. برای ۱ تا ۲ سال اول پس از تولد، هم فیزیوتراپیست و هم کاردرمانگر روی مسائلی مانند کنترل سر و تنه، غلتیدن و گرفتن کار می کنند. بعداً، هر دو نوع درمانگر ممکن است وسایل کمکی مانند ویلچر برای درمان بیمار استفاده کنند.
– کار درمانی: کاردرمانگران به کودک شما کمک می کنند تا در فعالیت ها و کارهای روزمره در خانه، مدرسه و در جامعه استقلال پیدا کند. تجهیزات تطبیقی که برای کودک شما توصیه می شود می تواند شامل واکر، عصای پهن، سیستم های ایستاده و نشستن، یا ویلچر برقی باشد.
-گفتار و زبان درمانی: آسیب شناسان زبان گفتار می توانند به بهبود توانایی کودک شما در صحبت کردن واضح یا برقراری ارتباط با استفاده از زبان اشاره، کمک کنند. آنها همچنین می توانند استفاده از وسایل ارتباطی مانند کامپیوتر و… را در صورت مشکل بودن ارتباط آموزش دهند. گفتار درمانگران همچنین می توانند مشکلات مربوط به خوردن و بلع را برطرف کنند.
-تفریح درمانی: برخی از کودکان از ورزش های تفریحی یا رقابتی منظم یا سازگار مانند اسب سواری یا اسکی درمانی سود می برند. این نوع درمان می تواند به بهبود مهارت های حرکتی، گفتار و بهزیستی عاطفی کودک شما کمک کند. هم بزرگسالان و هم کودکان از فعالیت بدنی منظم و ورزش برای سلامت عمومی و تناسب اندام سود می برند.
بهترین متخصص فلج مغزی در تهران و ایران
یکی از بهترین مراکز تهران که در آن بسیاری از بیماری ها از جمله فلج مغزی قابل بهبود یافتن و درمان هستند، مرکز درمانی دکتر حسینی سیانکی است. این مرکز در تهران دارای دو شعبه می باشد که هرکدام از آنها دارای کادری مجرب و بسیار با تجربه در زمینه گفتار درمانی، کاردرمانی و.. هستند. برای درمان کودک مبتلا به آسیب مغزی بهتر است به مرکز تخصصی درمان فلج مغزی مراجعه کنید.
مقاله های مرتبط با فلج مغزی:
کاردرمانی در تاخیر حرکتی کودکان
نحوه مراقبت از کودکان مبتلا به فلج مغزی
آیا فلج مغزی قابل پیشگیری است؟
مواردیکه در مورد فلج مغزی باید بدانیم؟
نیاز های غذایی در کودکان فلج مغزی
فلج مغزی:محققان شواهدی از دلایل ژنتیکی را کشف کردند.
استعمال سیگار توسط مادر در دوران بارداری ممکن است منجر به فلج مغزی در فرزندان شود.