سندروم گیلن باره (Guillain-Barre Syndrome) نوعی اختلال نادر است که در آن سیستم ایمنی به اعصاب بدن حمله می کند. ضعف و سوزن سوزن شدن در اندامهای بدن معمولاً اولین علائم است که باعث حس غیر طبیعی در بازوها و پاها می شود. این مشکلات می توانند به سرعت گسترش یافته و در نهایت کل بدن شما را فلج کنند. در شدیدترین شکل آن سندروم گیلن باره یک فوریت پزشکی است. برخی از افراد در عضلات صورت یا تنفس خود مشکل دارند و ممکن است به تهویه نیاز داشته باشند. بیشتر افراد مبتلا به این بیماری باید در بیمارستان بستری شوند تا تحت درمان قرار بگیرند. علت دقیق سندروم گیلن باره ناشناخته است. اما دو سوم بیماران علائم عفونت را در شش هفته ابتدایی گزارش می کنند. که شامل عفونت تنفسی یا گوارشی یا ویروس زیکا هستند. گاهی اوقات جراحی یا واکسیناسیون باعث این سندروم می شود. با این حال مشخص نیست که چرا در برخی افراد رخ می دهد و در برخی دیگر رخ نمی دهد.
هیچ درمان پزشکی شناخته شده ای برای سندروم گیلن باره وجود ندارد اما در مرکز تخصصی درمان گیلن باره چندین روش درمانی می توانند علائم را کاهش دهند و مدت زمان بیماری را کاهش دهند. اگرچه بیشتر افراد از سندرم گیلن باره بهبود می یابند اما میزان مرگ و میر از ۴ تا ۷ درصد است. بین ۶۰-۸۰٪ افراد در شش ماهگی قادر به راه رفتن هستند. بیماران ممکن است اثرات طولانی مدت ناشی از آن مانند ضعف، بی حسی یا خستگی را تجربه کنند.
درمان کاردرمانی و فیزیوتراپی باعث بهبودی می شود و به افراد مبتلا به سندرم گیلن باره کمک می کند که کار، خانه و زندگی اجتماعی خود را تا حد ممکن فعال نگه دارند. کاردرمانی و فیزیوتراپی به مردم کمک می کند تا پتانسیل خود را به حداکثر برسانند و در بازگشت آنها به سطح قبلی کمک می کنند.
تشخیص سندروم گیلن باره
دکتر برای تأیید تشخیص سندرم گلین باره تاریخچه پزشکی بیمار را مورد بررسی قرار می دهد. پزشک شما به خصوص می خواهد از هرگونه عفونت یا واکسیناسیون احتمالی اخیر مانند قرار گرفتن در معرض سموم (حشره کش ها یا حلال ها)، مصرف الکل، گزش کنه و سابقه خانوادگی بیماری عصبی مطلع شود. تحقیقات به طور معمول قبل از تشخیص سندرم گیلن باره با آزمایش خون، لومبار پانکچور و الکترومیوگرام (EMG) پشتیبانی می شود.
علائم سندروم گیلن باره
علائم سندروم گیلن باره شامل سوزن سوزن شدن، بی حسی و ضعف در پاها و بازوها است. در موارد جدی ممکن است مثانه، تنفس و عضلات صورت تحت تأثیر قرار بگیرند. حدود۸۰ درصد افراد بهبود می یابند و بی حسی شروع به کاهش می کند و قدرت شروع به بازگشت می کند. مدت زمان لازم برای بهبودی در طول هفته ها، ماهها یا حتی سالها بسیار متغیر است. درمان کاردرمانی و فیزیوتراپی به تسریع بهبودی کمک می کند. برخی از افراد با مشکلات شدیدی روبرو هستند که در تحرک و انجام فعالیت های روزمره تداخل ایجاد می کند. در طی چند ماه اول بهبود سریعتر است اما افراد حتی سالها پس از بروز سندرم گیلن باره می توانند به پیشرفت خود ادامه دهند.
سندروم گیلن باره اغلب با گزگز و ضعف از پاها و ساق پاها شروع می شود و به بالای بدن و بازوها گسترش می یابد. در حدود ۱۰٪ از افراد مبتلا به این اختلال، علائم از بازوها یا صورت شروع می شود. با پیشرفت سندروم گیلن باره، ضعف عضلانی می تواند به فلج تبدیل شود. علائم و نشانه های سندرم گیلن باره ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس تیر کشیدن، سوزن شدن در انگشتان، انگشتان پا، مچ پا یا مچ دستان شما
- ضعف در پاها که به قسمت بالاتنه گسترش می یابد
- راه رفتن ناپایدار یا ناتوانی در راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها
- مشکل در حرکات صورت ، از جمله صحبت کردن، جویدن یا بلعیدن
- دید دوتایی یا عدم توانایی حرکت چشم ها
- درد شدیدی که ممکن است بصورت احساس تیرکشیدن یا گرفتگی عضله باشد و ممکن است در شب بدتر شود.
- مشکل در کنترل مثانه یا عملکرد روده
- ضربان قلب سریع
- فشار خون پایین یا بالا
- مشکل تنفس
افراد مبتلا به سندرم گیلن باره معمولاً ظرف دو هفته پس از شروع علائم، مهمترین ضعف خود را تجربه می کنند.
انواع سندروم گیلن باره
زمانی تصور می شد که یک اختلال منفرد است، اکنون شناخته شده است که سندرم گیلن باره به اشکال مختلف بروز می کند. انواع اصلی آن عبارتند از:
۱. پلی رادیکولونوروپاتی التهابی دمیلینه کننده حاد (AIDP)؛ رایج ترین شکل در آمریکای شمالی و اروپا است. رایج ترین نشانه AIDP ضعف عضلانی است که از قسمت تحتانی بدن شروع می شود و به سمت بالا گسترش می یابد.
۲. سندروم میلر فیشر (MFS)؛ که در آن فلج از چشم شروع می شود. MFS با راه رفتن ناپایدار نیز همراه است. MFS در ایالات متحده کمتر شایع است اما در آسیا شیوع بیشتری دارد.
۳. نوروپاتی حاد آکسون حرکتی (AMAN) و نوروپاتی حاد آکسون حسی حرکتی (AMSAN)؛ در ایالات متحده کمتر دیده می شود اما AMAN و AMSAN در چین ، ژاپن و مکزیک بیشتر مشاهده می شوند.
چه موقع به دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنیم؟
اگر گزگز خفیف در انگشتان پا یا انگشتان دست دارید که به نظر نمی رسد گسترش یابد یا بدتر شود با پزشک یا دکتر خود تماس بگیرید. در صورت داشتن هر یک از این علائم یا علائم شدید به دنبال کمک های فوری پزشکی باشید:
- سوزن سوزن شدن که از پاها یا انگشتان شما شروع شده و اکنون به سمت بالای بدن شما حرکت می کند.
- سوزن سوزن شدن یا ضعف که به سرعت در حال گسترش است.
- مشکل در نفس کشیدن یا تنگی نفس هنگام صاف خوابیدن
- خفگی با بزاق دهان
سندروم گیلن باره یک بیماری جدی است که نیاز به بستری فوری در بیمارستان دارد زیرا می تواند به سرعت بدتر شود. هرچه درمان مناسب زودتر آغاز شود، احتمال نتیجه خوب بیشتر است.
علل سندروم گیلن باره
علت دقیق سندرم گیلن باره مشخص نیست. این اختلال معمولاً چند روز یا چند هفته پس از عفونت دستگاه تنفسی یا دستگاه گوارش ظاهر می شود. به ندرت ، جراحی یا واکسیناسیون اخیر می تواند سندرم گیلن باره را تحریک کند. اخیراً مواردی به دنبال آلودگی به ویروس زیکا گزارش شده است. سندروم گیلن باره نیز ممکن است پس از عفونت با کووید ۱۹ رخ دهد.
در سندرم گیلن باره سیستم ایمنی بدن شما که معمولاً فقط به ارگانیسم های مهاجم حمله می کند شروع به حمله به اعصاب می کند. در AIDP که رایج ترین شکل سندرم گیلن باره در ایالات متحده می باشد پوشش محافظتی اعصاب (غلاف میلین) آسیب دیده است. این آسیب از انتقال سیگنال به عصب به مغز شما جلوگیری کرده و باعث ضعف، بی حسی یا فلج می شود.
چه چیزی باعث سندرم گیلن باره می شود؟
سندروم گیلن باره در اثر التهاب اعصاب محیطی تامین کننده عضلات، مفاصل و پوست شما ایجاد می شود. این التهاب از عملکرد صحیح اعصاب جلوگیری کرده و هدایت سیگنالهای عصبی را در امتداد اعصاب کند می کند. متداول ترین توضیح در مورد التهاب این است که گلبول های سفید خون به اعصاب حمله می کنند.
عوامل خطر برای سندروم گیلن باره
سندرم گیلن باره می تواند تمام گروه های سنی را تحت تأثیر قرار دهد. اما با افزایش سن خطر آن افزایش می یابد. همچنین در مردان بیشتر از زنان است. سندروم گیلن باره ممکن است توسط:
- معمولاً عفونت با کمپیلوباکتر، نوعی باکتری است که اغلب در مرغ های نپخته دیده می شود.
- ویروس آنفولانزا
- سیتومگالوویروس
- ویروس اپشتین بار
- ویروس زیکا
- هپاتیت A ، B ، C و E
- HIV ویروسی است که باعث ایدز می شود.
- ذات الریه مایکوپلاسما
- عمل جراحی
- ضربه
- لنفوم هوچکین
- به ندرت واکسیناسیون آنفلوانزا یا واکسیناسیون کودکان
- کووید ۱۹
عوارض سندروم گیلن باره
سندرم گیلن باره بر اعصاب شما تأثیر می گذارد. از آنجا که اعصاب حرکات و عملکردهای بدن شما را کنترل می کنند، افراد مبتلا به گیلن باره ممکن است این موارد را تجربه کنند:
- مشکلات تنفسی. ضعف یا فلج می تواند به ماهیچه هایی برسد که تنفس شما را کنترل می کنند، یک عارضه بالقوه کشنده. حداکثر ۲۲٪ از مبتلایان به سندرم گیلن باره در هفته اول که برای معالجه در بیمارستان بستری هستند ، برای کمک به نفس کشیدن نیاز به کمک موقت دستگاه دارند.
- بی حسی باقیمانده یا سایر حواس. اکثر افراد مبتلا به سندرم گیلن باره به طور کامل بهبود می یابند یا فقط ضعف اندکی باقی مانده ، بی حسی یا گزگز دارند.
- مشکلات قلبی و فشار خون. نوسانات فشار خون و ریتم نامنظم قلب (آریتمی های قلبی) از عوارض جانبی رایج سندرم گیلن باره است.
- درد. یک سوم افراد مبتلا به سندروم گیلن باره درد عصبی شدیدی را تجربه می کنند که ممکن است با دارو کاهش یابد.
- اختلال در عملکرد روده و مثانه. عملکرد تنبل روده و احتباس ادرار ممکن است از سندرم گیلن باره ناشی شود.
- لخته شدن خون. افرادی که به دلیل سندرم گیلن باره بی حرکت هستند در معرض خطر ایجاد لخته خون هستند. تا زمانی که نتوانید به طور مستقل راه بروید، مصرف داروهای رقیق کننده خون و پوشیدن جوراب های حمایتی ممکن است توصیه شود.
- زخم های فشاری. بی تحرک بودن شما را در معرض خطر ایجاد زخم بستر (زخم های تحت فشار) قرار می دهد. تغییر مکان مکرر به جلوگیری از این مشکل کمک می کند.
- عود بیماری. در ۲٪ تا ۵٪ افراد مبتلا به سندروم گیلن باره بیماری عود می کند.
علائم شدید و زودرس سندرم گیلن باره به طور قابل توجهی خطر عوارض جدی طولانی مدت را افزایش می دهد. بندرت مرگ ممکن است در اثر عوارضی مانند سندرم دیسترس تنفسی و حملات قلبی رخ دهد.
کاردرمانی برای سندرم گیلن باره
در کلینیک توانبخشی پایا و کلینیک توانبخشی غرب تهران می دانیم که سندروم گیلن باره به دلیل شروع ناگهانی و غیر منتظره یک اختلال ناراحت کننده است. فرد مبتلا به سندروم گیلن باره از کار درمانی بهره مند می شود. درمان کار درمانی با هدف تسریع در بهبودی و کاهش شدت وضعیت شما انجام می شود. پس از ترخیص از بیمارستان یک فرد مبتلا به سندروم گیلن باره می تواند با کمک کار درمانی پیشرفت چشمگیری داشته باشد. کاردرمانی باید در اسرع وقت شروع شود.
درمان کار درمانی برای سندروم گیلن باره باید از بیمارستان آغاز شود و تا زمانی که به حداکثر توانایی خود نرسیدید ادامه یابد. کار درمانی برای سندروم گیلن باره شامل:
- قدرت عضلات را افزایش می دهد.
- تحرک را بهبود می بخشد.
- تعادل ایستا و پویا را افزایش می دهد.
- الگوهای طبیعی حرکت را دوباره آموزش می دهد.
- سطح تناسب اندام و انرژی را افزایش می دهد.
- بهبود وضعیت بدن هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن
- افزایش توانایی آرامش
- عوارض ثانویه مانند انقباضات عضلانی و عفونت های قفسه سینه را به حداقل می رساند.
- به حداکثر رساندن استقلال بیمار
در مرکز توانبخشی پایا و مرکز توانبخشی غرب تهران می دانیم که سندروم گیلن باره می تواند تأثیر بسزایی در زندگی شما داشته باشد. کاردرمانگران با انگیزه ما به بهبود سطح انرژی و احساس خوب شما کمک می کنند. برنامه تمرینی به نیازهای فردی شما بستگی خواهد داشت:
- آموزش تمرینات برای تقویت عضلات با استفاده صحیح از آنها در اسرع وقت
- تمریناتی برای بهبود وضعیت و تعادل در نشستن و ایستادن و ارتقاء وظایف روزمره و استقلال
- کشش برای طویل شدن عضلات سفت
- ورزش هایی برای افزایش توان و کاهش خستگی
- تمرینات برای افزایش توانایی های عملکردی
- کنترل تنفس و کمک به سرفه در صورت لزوم برای تمیز نگه داشتن قفسه سینه
- درمان آب درمانی در گیلن باره برای شل کردن عضلات و بهبود راه رفتن
متخصصین کاردرمانی ما در حیطه نورولوژی قصد دارند شما را در اسرع وقت به عملکرد کامل برگردانند، بنابراین برای رزرو وقت ملاقات با شماره های درج شده تماس حاصل فرمایید. به استحضار می رساند کلینیک تخصصی درمان گیلن باره با دو شعبه در پاسداران و سعادت آباد، بیش از ۱۵ سال سابقه، کادری مجرب و مجهز به مداخله های روز دنیا، آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می باشد، لازم به ذکر می باشد شرایط و امکانات ذکر شده این مرکز را بعنوان یکی از بهترین مراکز درمان کاردرمانی گیلن باره در تهران معرفی می نماید بصورتیکه از تمام نقاط ایران جهت تشخیص و درمان به این مرکز مراجعه می کنند.
آدرس شعبه شرق کلینیک تخصصی درمان گیلن باره: ابتدای پاسداران، خیابان نگارستان دوم (کاشیها)، خیابان مسجد جامع غدیر خم، نبش نگارستان چهارم، پلاک ۱۱
کلینیک کاردرمانی شرق تهران مناسب برای اهالی محله های نیاوران، فرمانیه، اقدسیه، قیطریه، منظریه، کامرانیه، پاسداران، شهید عراقی، مینی سیتی، شهید محلاتی، پایدار فرد، اسلامی، دولت، دیباجی، اختیاریه، دروس، قلهک، شریعتی، لویزان، تهرانپارس، هنگام، نارمک، رسالت، سید خندان و… می باشد.
آدرس شعبه غرب کلینیک تخصصی درمان گیلن باره: سعادت آباد، بلوار پاکنژاد بالاتر از تقاطع سرو غربی، خیابان سپیدار، خیابان شکوفه شمالی، کوچه نظری، پلاک ۴۷
با توجه به موقعیت کلینیک کاردرمانی غرب تهران و دسترسی به اتوبان یادگار امام ، اتوبان نیایش و بلوار پاکنژاد مناسب برای اهالی محله های شهرک غرب، سعادت آباد، جنت آباد، جنت آباد جنوبی، جنت آباد مرکزی، جنت آباد شمالی، اوین، ولنجک، ونک، امیرآباد، پونک، شهران، بلوار فردوس، صادقیه، مرزداران، ستارخان، شهرآرا، دهکده المپیک، دریاچه چیتگر، یافت آباد، شهریار، اسلام شهر و … می باشد.
شماره تماس کلینیک تخصصی گیلن باره:
۰۹۱۲۶۱۱۷۷۴۲-۰۹۳۵۶۱۱۷۷۴۲
مقالات مرتبط:
۲ دیدگاه. همین الان خارج شوید
سلام دختر بنده مبتلا به سندروم گیلن باره هستش بعد از دوره عود خیلی ضعیف شده بود و توان حرکتی بشدت تحت تاثیر قرار گرفته بود که خداروشکر به کمک دکتر حسینی سیانکی در حال حاضر بهبودی خیلی خوبی داشته است.
سپاس از زحمات مجموعه
سلام بنده مبتلا به سندروم گیلن باره هستم و خداروشکر با کمک زحمات این مرکز سرپا شدم.
کاردرمانهای خیلی خوب و با وجدانی داره و ازشون تشکر میکنم.