همه‌گیری کووید-۱۹ برای خانواده‌ها در سرتاسر جهان آسان نبوده است. نگرانی در مورد سلامت جسمی و روانی کودکان همیشه در رأس ذهن والدین بوده است و اکنون محققان، متخصصان و مراقبان متوجه تأثیر همه‌گیری ویروس کرونا بر روی برخی از کودکان در رسیدن به نقاط عطف رشد خود شده‌اند. حال می خواهیم به سوال “آیا بیماری کرونا باعث تاخیر گفتاری در کودکان می شود” پاسخ دهیم.
تحقیقات جدید: تأثیر همه گیری کرونا بر رشد دوران کودکی
اگر مطمئن نیستید که آیا فرزندتان در مسیر رشد خود قرار دارد یا نه، حتما باید با متخصص رشد کودکان مشورت کنید. همه گیری کرونا باعث تغییر روال ها و تعاملات ما شده است. کووید-۱۹ بر گزینه‌های مراقبت از کودک، کار و مدرسه، اجتماعی شدن ما با دیگران و حتی سلامت روانی و جسمی ما تأثیر گذاشته است. تحقیقات نوظهور منتشر شده در ژانویه ۲۰۲۲ نشان داد که در نتیجه همه گیری کرونا برخی از کودکان خردسال در زمینه هایی مانند مهارت های اجتماعی و حرکتی عقب مانده اند. اخیراً مطالعه‌ای که در اکتبر ۲۰۲۲ منتشر شد، نشان داد که در ایرلند، نوزادانی که در اولین قرنطینه کووید-۱۹ متولد شده‌اند، در مقایسه با نوزادانی که قبل از همه‌گیری کرونا به دنیا آمده‌اند، نقاط عطف رشد کمتری را تجربه می‌کنند.
نوزادان دوران کرونا با افراد کمتری تعامل داشته و به نظر می رسید که آنها در کسب مهارت در ارتباطات اجتماعی مانند تکان دادن دست به نشانه خداحافظی و اشاره کردن به افراد یا اشیاء کندتر هستند. در مقایسه با نوزادان قبل از همه‌گیری، احتمال کمتری داشت که یک کلمه مشخص و معنی‌دار را در اولین تولد خود بگویند.
دکتر احسان حسینی سیانکی یکی از نویسندگان این مطالعه، این موضوع را اینگونه بیان می‌کند: «بسیاری از این نوزادان کل روز بطور کامل در خانه بودند، بنابراین کسی را نمی‌دیدند به این معنی که هیچ‌کس وجود نداشت که با او ارتباط برقرار کنند. نوزادان وقتی چیزهای جدیدی را می بینند آنرا می خواهند و به آنها اشاره می کنند. ولی وقتی از منزل خارج نشوند چیز جدیدی نمی بینند.
نویسندگان این مطالعه تاکید کرده‌اند که تفاوت‌های بین نوزادان همه‌گیر و قبل از همه‌گیری ناچیز است و مراقبت‌کنندگان می‌توانند کارهای زیادی برای کمک به فرزندانشان انجام دهند. بیایید نحوه تعیین اینکه آیا کودک خردسال شما در مسیر درستی قرار دارد، اهمیت مداخله زودهنگام و اقداماتی که در صورت نیاز به کودک شما به کمک می کند را بررسی کنیم. ما همچنین چند تکنیک ساده را به اشتراک می گذاریم که می توانید از همین الان در خانه استفاده کنید تا رشد گفتار و زبان کودک خردسال خود را تشویق کنید.
چگونه بدانیم که فرزندتان در مسیر رشدی درستی قرار دارد؟
سه سال اول زندگی کودک سرشار از رشد ذهنی و جسمی است. این بهترین زمان برای تمرکز بر نقاط عطف مورد انتظاری است که کودکان باید به آنها دست یابند. بیایید نقاط عطف کلیدی رشد کودکان خردسال را از ۱ تا ۳ سالگی بررسی می کنیم. به گروه سنی کودک و مهارت های مورد انتظار برای آن سطح نگاهی بیندازید. اگر آنها به این نقاط عطف یا هر مهارت قبلی دست نیافته اند، به احتمال زیاد در توسعه ارتباطات خود عقب مانده اند.
نقاط عطف برای کودکان ۱ ساله
در حدود یک سالگی، کودکان خردسال باید شروع به استفاده از چند کلمه واحد کنند. در بیشتر موارد اولین کلمات کودک، نام مواردی است که برای او مهم است یا چیزی است که به او کمک می کند آنچه را که نیاز دارد درخواست کند. اینها ممکن است کلمات ساده ای مانند “مامان”، “بابا”، “بیشتر”، “شیر” یا کلمه مورد علاقه هر کودک خردسال باشد: “مال من!” در این سن باید حداقل مقداری رشد به سمت تولید تک کلمه ای را مشاهده کنید. فرزند شما نیز باید شروع به درک بیشتر آنچه می گویید کند. مهارت های زبانی دریافتی، توانایی درک آنچه گفته می شود به اندازه گفتن کلمات واقعی بخشی از رشد زبان است. شما ممکن است این موضوع را با رسیدن یا اشاره به اشیایی که نام‌گذاری می‌کنید یا به هنگام گفتن «نه» مکث می‌کند تشخیص دهید.
نقاط عطف برای کودکان ۲ ساله
در سن ۲ سالگی، این یک قانون خوب است که کودکان باید دو کلمه را با هم بگویند. به عباراتی مانند “من می خواهم” یا “کوکی بیشتر” فکر کنید. به طور کلی، در این سن باید رشد قابل توجهی در واژگان دریافتی و بیانی داشته باشید. توسعه بازی عمیقاً با رشد گفتار و زبان مرتبط است. در سن ۲ سالگی، کودکان باید بتوانند به طور مناسب و تخیلی تر با اسباب بازی ها بازی کنند. به عنوان مثال آنها باید از تلفن اسباب بازی برای صحبت کردن استفاده کنند یا وانمود کنند که در آشپزخانه اسباب بازی آشپزی می کنند.
نقاط عطف برای کودکان ۳ ساله
در حدود ۳ سالگی، گفتار کودک شما باید بالغ تر به نظر برسد. آنها باید بتوانند در یک مکالمه ساده رفت و برگشتی شرکت کنند و سؤالات مختلفی را بپرسند و به آنها پاسخ دهند. تولید صدای گفتار آنها نیز باید به راحتی قابل درک باشد. برای کودکان ۳ ساله طبیعی است که برخی صداها را اشتباه تلفظ کنند، اما به طور کلی شما باید بتوانید در حدود ۸۰ درصد مواقع آنچه را که فرزندتان می گوید درک کنید.
اهمیت مداخله زودهنگام در تاخیر گفتاری
اگر متوجه شدید که فرزندتان هیچ یک از این نقاط عطف مورد انتظار را برآورده نمی کند، مهم است که گفتاردرمانی را در نظر بگیرید. هر چه کودک زودتر مداخله گفتار درمانی را دریافت کند، سریعتر و آسانتر می تواند پیشرفت کند. مهارت های گفتاری و زبانی بر روی یکدیگر ساخته می شوند. بنابراین مهارت هایی که در ۱ سالگی انتظار می رود لازم است تا کودک تا ۲ سالگی به مهارت های مناسب دست یابد. بدون مداخله زودهنگام این احتمال وجود دارد که کودک بیشتر عقب بماند. هر چه کودک بدون مداخله بیشتر بگذرد، الگوهای تاخیری آنها بیشتر ریشه دوانده است. هر چه زودتر درمان شروع شود، پیشرفت می تواند سریعتر اتفاق بیفتد.
اگر فکر می کنید فرزندتان تاخیر گفتاری دارد چه باید بکنید؟
اگر مشکوک هستید که کودک شما تاخیر گفتاری و زبانی دارد، ممکن است احساس نگرانی کنید. داشتن یک برنامه بازی به کاهش استرس کمک می کند و درهای بیشتری را به روی فرزند شما باز می کند. همیشه با تماس با دکتر متخصص گفتاردرمانی فرزندتان شروع کنید. می توانید نگرانی های خود را توضیح دهید و یا تلفنی با آنها صحبت کنید یا قرار ملاقات بگذارید.
اما این را به خاطر داشته باشید: اگر به شما گفته شود: «فرزند شما هنوز جوان است. بیایید منتظر بمانیم و ببینیم.» به حرف دل خود گوش دهید. این سالهای اولیه بسیار مهم هستند. اگر علائم واضحی از تاخیر مشاهده کردید، از طریق متخصص اطفال خود درخواست ارزیابی گفتار و زبان را انجام دهید. در صورت لزوم می‌توانید نظر متخصص دیگری را نیز بخواهید یا مستقیماً با یک گفتاردرمانگر تماس بگیرید. هیچ ضرری ندارد که ارزیابی گفتار و زبان زودتر انجام شود. هرچه زودتر اطلاعات بیشتری در مورد رشد کودک خود داشته باشید، بهتر است.
چگونه می توانید به گفتار فرزندتان کمک کنید؟
درست است که گفتار درمانی برای کودکانی که در رشد گفتار و زبان خود تاخیر دارند، حیاتی است. اما ممکن است متوجه نقش مهمی که در ارتباطات فرزندتان بازی می کنید نیز نباشید. در اینجا چند تغییر آسان وجود دارد که می توانید در خانه انجام دهید تا به کودک شما کمک کند تا توانایی های ارتباطی خود را افزایش دهد.
-با استفاده از لغات جدید و جملات صحیح دستوری گفتار را مدل سازی کنید. کودکان از طریق شنیدن صحبت والدین خود، بهتر یاد می گیرند.
-در صورت امکان به فرزندتان حق انتخاب بدهید. ارائه پاسخ‌های انتخابی به یک سؤال ممکن است به کودکان کمک کند تا پاسخ‌های خود را بهتر از سؤالات باز بیان کنند. به عنوان مثال “آیا زغال اخته یا کراکر می خواهید؟” ممکن است پاسخی بهتر از «چه می خواهی بخوری؟» از سوی فرزندتان به همراه داشته باشد.
-از انگیزش های ارتباطی با فرزندتان استفاده کنید. کودکان وقتی چیزی را می بینند انگیزه بیشتری برای برقراری ارتباط برقرار می کنند. یک اسباب بازی، میان وعده یا فعالیت مورد علاقه خود را پیدا کنید و به آنها کمک کنید تا آن را درخواست کنند.
-با کمک متخصصین تیم گفتاردرمانی کودکان درباره نحوه برقراری ارتباط با کودک و تشویق آنها به صحبت کردن بیشتر بیاموزید. راهبردهای کاربردی و ساده زیادی برای کمک به فرزند کوچکتان در رسیدن به نقاط عطف ارتباطی خود دریافت خواهید کرد.
اگر متوجه شدید که فرزندتان ممکن است نیاز به مداخله داشته باشد، سعی کنید این درک را مثبت ببینید. شما به قلب خود گوش می دهید، گام های درست را برمی دارید و به کودک خود کمکی را که نیاز دارد ارائه دهید. به یاد داشته باشید، هرچه کودک شما زودتر گفتار درمانی را دریافت کند، نتیجه بهتری خواهد داشت. پس نفس عمیق بکش و به جلو حرکت کن فرزند شما خوش شانس است که شما را دارد. پس همین حالا با مرکز تخصصی گفتاردرمانی تهران تماس بگیرید.
مقاله های مرتبط
علائم هشدار دهنده تأخیر تکاملی
تأخیرهای رشدی در کودکان ۳ تا ۵ سال
گفتاردرمانی برای لکنت زبان کودکان
گفتاردرمانی در بیش فعالی کودکان
بهترین دکتر تاخیر گفتاری کودکان
شایع ترین علت تاخیر رشد در کودکان
چرا کودک ۴ ساله من صحبت نمی کند؟
تاثیر مشکلات گفتاری کودکان در نارساخوانی
حرف نزدن کودک تا چه سنی طبیعی است؟
بایدها و نبایدهای تمرین گفتار درمانی در خانه
چه زمانی باید نگران حرف نزدن کودک باشیم؟
آیا می توانم گفتاردرمانی را در منزل انجام دهم؟
تمرینات گفتار درمانی برای اختلال بیانی در کودکان
چه زمانی کودکان از توانبخشی فشرده سود می برند؟