تیک های بیش فعالی: علائم و انواع در کودکان و بزرگسالان

تیک ها حرکات غیرارادی هستند که می توانند در کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه (ADHD) و سندرم تورت رخ دهند. حدود ۵۰ درصد از کودکان مبتلا به بیش فعالی دارای تیک هستند و بین ۳۵ تا ۹۰ درصد از کودکان مبتلا به تورت علائم بیش فعالی یا شبه بیش فعالی دارند. اختلال بیش فعالی یک اختلال رشدی است که معمولا در اوایل دوران کودکی ظاهر می شود. سندرم تورت یک اختلال سیستم عصبی است که معمولاً در کودکان خردسال نیز ظاهر می شود. ADHD و Tourette هر دو می توانند نشستن، تمرکز و کنترل تکانه های خود را برای کودکان سخت کنند.

همه کودکان مبتلا به تورت دارای تیک (حرکات غیرارادی) هستند و بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD نیز دارای تیک هستند. این مقاله انواع تیک های مشاهده شده در ADHD، علل آنها و نحوه مدیریت تیک ها را مورد بحث قرار می دهد.

انواع تیک های بیش فعالی

وقتی افراد مبتلا به بیش فعالی دچار تیک می‌شوند، معمولاً چند سال پس از تشخیص بیش فعالی شروع می‌شوند. تیک‌ها ممکن است موقت باشند به این معنی که کمتر از یک سال دوام می‌آورند یا ممکن است پایدار باشند به این معنی که یک سال یا بیشتر دوام می آورند. افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است یک یا چند نوع مختلف تیک را داشته باشند. تیک ها می توانند:

-آوازی (صداها یا کلمات)

-صورت (انقباض یا چشمک زدن)

-حرکات بدن (تکان دادن یا چرخش)

در حالی که تیک‌ها به ندرت خطرناک هستند ولی می‌توانند باعث مشکلات اجتماعی شوند. تیک ها همچنین می‌توانند حواس‌تان را پرت کنند و تمرکز را برای کودکان سخت‌تر از حد معمول کنند.

در برخی موارد تیک ها می توانند موانعی را برای درگیر شدن در فعالیت های خاص ایجاد کنند. برای مثال گنجاندن یک فرد مبتلا به تیک های حرکتی در فعالیت هایی مانند رقص دشوار است و برای فردی که دارای تیک های آوازی است، سخت است که بخشی از یک گروه کر باشد. تیک ها نیز بسته به نوع شغل می توانند مشکلاتی را در محل کار ایجاد کنند.

تیک های آوازی

تیک های صوتی صداهایی غیرارادی هستند که افراد با صدای خود تولید می کنند. تیک های صوتی ممکن است نسبتاً معمولی به نظر برسد. به عنوان مثال می توان به صاف کردن گلو، سرفه یا بو کردن اشاره کرد. همچنین ممکن است کاملاً غیرعادی به نظر برسند و شامل خرخر کردن، تکرار قسمت‌هایی از کلمات یا عبارات یا حتی به زبان آوردن کلمات زشت یا نامناسب باشند. ممکن است جدا کردن برخی از تیک های صوتی از سایر علائم رایج بیش فعالی دشوار باشد. برای مثال بسیاری از کودکان مبتلا به بیش فعالی، اکولالیا را تجربه می‌کنند که در آن کلمات و عباراتی را که در جاهای دیگر شنیده‌اند تکرار می‌کنند.

تکانشگری (عمل بدون فکر قبلی) یکی از علائم اصلی بیش فعالی است که می تواند منجر به وقفه نامناسب اجتماعی شود. کودکان مبتلا به بیش فعالی نیز ممکن است بدون داشتن اختلال تیک، پاسخ‌ها را به زبان بیاورند یا کلاس را قطع کنند.

تیک های حرکتی

تیک های حرکتی در اختلال بیش فعالی رایج است. تیک های حرکتی ممکن است خفیف باشد و با حرکاتی مانند پلک زدن بیش از حد چشم یا بالا انداختن شانه ها همراه باشد. آنها همچنین می توانند بسیار قابل توجه باشند و با حرکاتی مانند باز کردن دهان، حرکات صورت، حرکات سر، شانه بالا انداختن، تکان دادن یا ترکیبی از این حرکات باشد. جای تعجب نیست که تیک های حرکتی وقتی شدیدتر شوند می توانند هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان به یک مشکل جدی تبدیل شوند. آنها می توانند حواس دیگران را پرت کنند، در کلاس درس و محل کار مشکل ایجاد کنند و مانع تعاملات اجتماعی شوند.اگر فرد از انواع خاصی از ماشین آلات استفاده کند یا با ماشین رانندگی کند تیکها می توانند موقعیت های خطرناکی را ایجاد کنند.

تیک کندن پوست

کندن پوست، خاراندن یا خراش وسواس گونه روی پوست است که می تواند منجر به آسیب و عفونت شود. کندن پوست همچنین می تواند صدمات آشکاری ایجاد کند که می تواند خجالت آور باشد. برای برخی افراد می تواند منجر به پوشیدن آستین بلند و شلوار حتی در تابستان شود.

علل بروز تیک در بیش فعالی

اختلال بیش فعالی خود به احتمال زیاد توسط عوامل ژنتیکی ایجاد می شود. تحقیقات نشان می دهد که سندرم تورت و بیش فعالی دارای علائم ژنتیکی مشابهی هستند و بسیاری از افراد با هر دو اختلال تشخیص داده می شوند. ژنتیک نقش مهمی در ایجاد تیک های مبتلا به بیش فعالی ایفا می کند اما ژنتیک تنها عامل نیست.

بیش فعالی و اضطراب

یکی دیگر از دلایل تیک ها می تواند اضطراب و افسردگی باشد که هر دوی آنها در کودکان و بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی رایج است. در برخی موارد درمان اضطراب و افسردگی می تواند تیک ها را در اختلال بیش فعالی کاهش دهد. افراد مبتلا به تورت همچنین می توانند مشکلات روانپزشکی را تجربه کنند که می تواند تیک ها را بدتر کند.

تاثیر داروهای بیش فعالی در تیک

اکثر کودکان مبتلا به بیش فعالی با داروهایی به نام محرک درمان می شوند. در حالی که در مورد نقش آنها در ایجاد تیک اختلاف نظر وجود دارد به نظر می رسد که داروهای بیش فعالی در موارد نادری می توانند باعث ایجاد تیک شوند و کاهش یا تغییر دارو می تواند تیک ها را کاهش داده یا از بین ببرد.

مدیریت تیک در بیش فعالی

بیش فعالی معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده می شود اما معمولاً یک بیماری مادام العمر است ولی سندرم تورت می تواند در طول زمان ناپدید شود. با این حال هم کودکان و هم بزرگسالان می توانند از درمان هایی بهره مند شوند که به کاهش تیک ها کمک می کند. دو دسته درمان وجود دارد: رفتار درمانی و دارو درمانی.

رفتار درمانی برای تیک ها

رفتاردرمانی درمانی است که به افراد یاد می دهد تیک های خود را مدیریت و کاهش دهند. معکوس کردن عادت مداخله ای است که به خوبی مورد توجه قرار گرفته است. به افراد می آموزد که با شناسایی تیک های خود با صدای بلند از آنها آگاه شوند. سپس آنها برای کمک به ترک عادت تیک کاری متفاوت انجام می دهند. به عنوان مثال اگر تیک باعث شود که فرد پوست خود را بکند، ممکن است دستان خود را روی ران خود بگذارند تا نتوانند پوست خود را بکنند.

مداخله رفتاری جامع برای تیک ها (CBIT) نیز مورد مطالعه قرار گرفته و موثر بوده است. درمانگران CBIT با بیماران کار می کنند تا بفهمند چه چیزی باعث بهتر یا بدتر شدن تیک ها می شود. سپس برای جلوگیری از ایجاد تیک، محیط را تغییر می دهند.‌ برای مثال ممکن است متوجه شوند که تیک‌ها اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که کودک در محیطی پر سر و صدا و شلوغ است و بنابراین ممکن است توصیه کنند از چنین تنظیماتی برای مدتی اجتناب کنند. آنها همچنین ممکن است موقعیت هایی را ایجاد کنند که در آن تیک ها کمتر قابل توجه هستند. به عنوان مثال آنها ممکن است تغییراتی را در چیدمان صندلی در کلاس پیشنهاد دهند به طوری که کودک مبتلا به تیک در انتهای اتاق بنشیند.

درمان های پزشکی برای تیک ها

درمان‌های پزشکی برای تیک‌ها وجود دارد اما بسیاری از آن‌ها عوارض جانبی قابل‌توجهی دارند. سه دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان تیک تایید شده است. اینها عبارتند از هالدول (هالوپریدول)، اوراپ (پیموزید) و ابیلیفای (اریپیپرازول) با این حال ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ممکن است داروهای فشار خون مانند Intuniv (گوانفاسین) یا کاتاپرس (کلونیدین) را برای درمان تیک امتحان کنند زیرا ممکن است مفید باشند و عوارض جانبی کمتری داشته باشند.

اگر کودک مبتلا به بیش فعالی پس از شروع یک محرک دچار تیک شده باشد، پزشک ممکن است مشکوک شود که دارو باعث ایجاد تیک شده است. هنگامی که این اتفاق می افتد، ممکن است کاهش یا تغییر دارو برای مدیریت تیک وجود داشته باشد.

مقاله های مرتبط

آینده کودکان بیش فعال

بیش فعالی یا نقص توجه

توجه و تمرکز و انواع توجه

کاردرمانی در نقص توجه

درمان بیش فعالی در کودکان

اگر بیش فعالی درمان نشود!

علائم بیش فعالی در کودکان

تست بیش فعالی در کودکان

ماساژ درمانی برای بیش فعالی

کاردرمانی در بیش فعالی کودکان

گفتاردرمانی در بیش فعالی کودکان