همه ما احساسات مختلفی را در پاسخ به موقعیت های متفاوت تجربه می کنیم. کودکان همان احساساتی که بزرگسالان دارند را تجربه می کنند، اما گاهی اوقات در ابراز آنها مشکل دارند. تصور کنید زمانی که احساس شدیدی را تجربه می‌کنید نمی‌توانید احساس خود را بیان کنید. احتمالاً بسیار ناامید کننده خواهد بود. به عنوان والدین یا مراقب، اقداماتی وجود دارد که می توانید برای کمک به فرزندتان در شناخت و ابراز احساسات خود به دیگران انجام دهید.
اهمیت ابراز احساسات در کودکان
کمک به فرزندتان برای بیان احساساتش می تواند ناامیدی او را کاهش دهد. این می تواند مشکلات رفتاری را کاهش دهد و همچنین بهزیستی عاطفی کودک شما را بهبود بخشد. احساسات قوی بخشی طبیعی از زندگی هستند، اما نحوه تفسیر، بیان و پاسخ به این احساسات مهم است. ما هر روز افکار و احساسات خود را به دیگران بیان می کنیم. ما همچنین باید احساسات دیگران را درک کنیم تا بتوانیم با موقعیت آنها همدردی کنیم. همه این مهارت ها در سال های اولیه کودکی شروع می شود.
چگونه به کودک خود در مورد احساسات آموزش دهیم؟
برای اینکه کودکان یاد بگیرند که چگونه احساسات خود را ابراز کنند، ابتدا باید یاد بگیرند که هر احساسی چه نام دارد. از این نکات برای آموزش نام احساسات به فرزندتان استفاده کنید.
۱. تدریس در لحظه:
هنگامی که کودک شما احساس خوشایندی مانند شادی یا هیجان را تجربه می کند، برای گفتن نام آن احساس و توضیح آن کمی بیشتر وقت بگذارید. مثالی در اینجا آمده است: «به نظر می‌رسد که شما خوشحال هستید! می بینم داری لبخند میزنی از خوردن میان‌وعده‌تان خوشحال به نظر می‌رسید!» چند بار تکرار نام احساس مفید است.
اگر کودک شما احساس ناخوشایندی مانند غم یا عصبانیت را تجربه می کند، باید این احساسات را نیز نام ببرید. با این حال مهم است که توجه داشته باشید که در طول یک احساس ناخوشایند، ممکن است فرزند شما کمتر به آنچه می گویید گوش دهد و جذب کند. در برخی موارد ممکن است بهتر باشد قبل از تفکر در مورد احساس کودک خود صبر کنید تا آرام شود.
در اینجا چند روش دیگر برای استفاده از آموزش “در لحظه” وجود دارد. اگر در جمع هستید و می بینید که کودک دیگری احساس ناخوشایندی را تجربه می کند، به طور خصوصی با کودک خود صحبت کنید. آنچه را که دیدید و احساس کودک دیگر را توصیف کنید. همچنین می‌توانید در مورد احساس شخصیت‌های کتاب‌ها یا نمایش‌های مورد علاقه کودکتان صحبت کنید.
مهم نیست که چگونه این کار را انجام می دهید، سعی کنید چندین بار در روز احساسات را با کودک خود در طول برنامه های معمول خود نام ببرید.
۲. مدل سازی والدین:
شما همچنین می توانید احساسات خود را مدل کنید. همانطور که در طول روز احساسات مختلفی را تجربه می کنید، می توانید آنها را به نام فرزند خود نام گذاری کنید. سعی کنید جملاتی از این قبیل بگویید: «من خیلی هیجان زده هستم که می‌خواهیم در پارک بازی کنیم!» یا “متاسفم که باران ما را از رفتن به پارک باز می دارد.” برای انتقال بیشتر این احساسات به فرزندتان، حتماً از حالات چهره مانند لبخند زدن یا کمی اخم کردن استفاده کنید.
۳. با استفاده از کتاب و عکس:
تصاویر و کتاب هایی که حالات و احساسات مختلف صورت را نشان می دهند، راه های عالی برای کمک به کودکان برای یادگیری احساسات هستند. از اینها در مدت زمان تمرین منظم و ساختار یافته با هم استفاده کنید.
۴. فعالیت های آینه ای:
یکی از فعالیت هایی که کودک شما دوست خواهد داشت این است که حالات مختلف صورت را برای احساسات جلوی آینه بسازد. چهره سازی برای احساسات شاد، غمگین، عصبانی، ترس، یا هیجان زده را تمرین کنید. احساس را برای کودک خود نامگذاری کنید تا او یاد بگیرد که حالت صورت را با احساس مرتبط کند. زمانی که آنها پیشرفت کردند، زمانی را صرف کنید و از فرزندتان بخواهید که خودش آن احساس را برچسب بزند.
استفاده از تصاویر برای انتقال احساسات
اگر کودک شما هنوز همیشه از کلمات برای بیان خواسته ها و نیازهای خود استفاده نمی کند، ممکن است از استفاده از تصاویر برای برقراری ارتباط سود ببرد.
در اینجا یک ایده آسان وجود دارد: یک صورتک زرد ساده، یک چهره اخم‌آلود آبی و یک چهره عصبانی قرمز را روی تکه‌های کاغذ رنگی کنید. خودتان از این تصاویر برای آموزش و ابراز احساسات به فرزندتان استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که کودک شما می تواند به راحتی به این تصاویر در طول روز دسترسی داشته باشد. اگر متوجه شدید که فرزندتان یک احساس قوی را تجربه می کند، به او بگویید: «احساس خود را به من نشان بده» و از او بخواهید از تصاویر استفاده کند. با گذشت زمان کودک شما باید شروع به اشاره به تصویری کند که به احساس او مربوط می شود.
به راحتی با این فعالیت سرگرم شوید. به جای رنگ آمیزی تصاویر، می توانید از خود یا فرزندتان عکس بگیرید که حالات چهره مختلفی برای احساسات مختلف ایجاد می کند. این کار را برای فرزند شما شخصی تر و مرتبط تر می کند. یک عکس واقعی همچنین می تواند احساسات را واضح تر از یک عکس به تصویر بکشد.
از فرزندتان سؤالات ساختاری بپرسید.
ممکن است مدتی طول بکشد تا فرزندتان به طور خود به خود به شما بگوید: “احساس می کنم ______”. و این قابل انتظار است!
توانایی برقراری ارتباط با چیزی به اندازه احساسات به ویژه در لحظه چالش برانگیز است. این کاملا طبیعی است اگر این مدتی طول بکشد تا کودک شما یاد بگیرد و درک کند. در عین حال می‌توانید به فرزندتان چند مکالمه ساختاریافته پیشنهاد دهید تا ارتباط را کمی آسان‌تر کنید.
فرض کنید کودک شما گریه می کند و به وضوح ناراحت است. از فرزندتان بپرسید: «آیا غمگینی؟» سپس صبر کنید. انتظار مهم است، زیرا به کودک شما زمان کافی می دهد تا افکار خود را جمع کند و پاسخی متفکرانه شکل دهد. امیدواریم فرزند شما بتواند در صورتی که احساس غمگینی می کند، “بله” پاسخ دهد.
نکته دیگری که باید امتحان کنید این است: به فرزندتان دو انتخاب بدهید. می توانید بگویید: “آیا احساس غمگینی می کنی یا خوشحال؟” مجدداً، امیدوارم فرزند شما پاسخی را انتخاب کند که با وضعیت عاطفی او مطابقت داشته باشد.
به کودک خود کمک کنید تا احساسات خود را بیان کند.
همانطور که کودک شما مهارت های خود را با سوالات و تمرینات ساختاریافته بهبود می بخشد، وقت آن رسیده است که او را تشویق کنید تا احساسات خود را به طور خودجوش بیان کند. شما می توانید این کار را در طول روز به سادگی با پرسیدن از کودک خود انجام دهید: “چه احساسی داری؟”. همانطور که فرزند شما بزرگتر می شود، باید بتواند به طور واضح به این سوال پاسخ دهد. پاسخ‌هایی مانند «احساس خوشحالی می‌کنم» یا «احساس هیجان دارم» نشانه‌های فوق‌العاده‌ای هستند که نشان می‌دهند در حال بلوغ و پیشرفت هستند.
برای تشویق این مهارت، به فرزندتان فرصت های مکرر بدهید تا احساسات خود را با پرسیدن احساسش یا آنچه اشتباه است بیان کند. از تکنیک هایی که در بالا توضیح داده شد استفاده کنید تا زمانی که بتوانند احساسات خود را به طور مستقل و بدون هیچ گونه تلقین به شما بگویند.
زمانی که برای کمک به کودک خود برای بیان بهتر احساسات خود سرمایه گذاری می کنید، برای تمام عمر او مفید خواهد بود. ممکن است برخی موانع ارتباطی در این مسیر وجود داشته باشد، اما با استفاده از تکنیک های ارائه شده در این مقاله، در کمترین زمان ارتباطی مطمئن تری در دستان خود خواهید داشت. جهت کسب اطلاعات بیشتر از طریق مرکز تخصصی رفتار درمانی با ما همراه باشید.
مقاله های مرتبط
درمان دارویی برای شب ادراری کودکان
علائم هشدار دهنده افسردگی در کودکان
غذاهایی که به مبارزه با افسردگی می پردازند.
چه زمانی باید نگران حرف نزدن کودک باشیم؟
نکاتی برای والدین در خصوص شب ادراری کودکان
چه زمانی کودکان از توانبخشی فشرده سود می برند؟
نکاتی برای موفقیت کودکان با تاخیر گفتاری در مدرسه
وقتی کودک به شما «نه» می‌گوید چگونه واکنش دهید؟
تاخیر گفتار و زبان می تواند منجر به مشکلات رفتاری کودکان شود؟
چگونه به کودکان خردسال آموزش دهیم که دستورالعمل ها را دنبال کنند؟