آسیب تروماتیک مغزی (TBI) نیز ضربه مغزی نامیده می شود. درمان‌های متنوعی می‌توانند به بهبودی فرد از ضربه مغزی کمک کنند و گاهی اوقات می‌توانند برخی از مشکلات فیزیکی، عاطفی و شناختی مرتبط با ضربه مغزی را کاهش داده یا از بین ببرند. ویژگی های درمان ضربه مغزی از جمله نوع، تنظیم و طول به شدت آسیب مغزی و ناحیه ای از مغز که آسیب دیده است بستگی دارد. در این مطلب به بررسی انواع درمان های ضربه مغزی خواهیم پرداخت.
درمان ضربه مغزی خفیف
آسیب تروماتیک مغزی که گاهی اوقات ضربه مغزی نامیده می شود، ممکن است به درمان خاصی غیر از استراحت نیاز داشته باشد. با این حال پیروی از دستورالعمل های متخصصین توانبخشی برای استراحت کامل و بازگشت آهسته به فعالیت های عادی پس از ضربه مغزی خفیف بسیار مهم است. اگر فردی خیلی زود به فعالیت های عادی خود بازگردد و علائم ضربه مغزی را تجربه کند، روند بهبودی ممکن است بسیار طولانی تر شود. برخی از فعالیت‌ها مانند کار با رایانه و تمرکز شدید، می‌توانند مغز را خسته کنند، حتی اگر از نظر فیزیکی نیازی نداشته باشند. فرد مبتلا به ضربه مغزی ممکن است نیاز به کاهش این نوع فعالیت ها داشته باشد یا استراحت های مکرر انجام دهد تا مغز استراحت کند.
علاوه بر این مصرف الکل و سایر داروها می‌توانند سرعت بهبودی را کاهش داده و احتمال آسیب‌دیدگی مجدد را افزایش دهند. آسیب مجدد در طول بهبودی می‌تواند روند بهبودی را کند کرده و احتمال مشکلات طولانی‌مدت از جمله آسیب دائمی مغز و حتی مرگ را افزایش دهد.
درمان اورژانسی برای ضربه مغزی
مراقبت های اورژانسی عموماً بر تثبیت و زنده نگه داشتن بیمار متمرکز است از جمله اطمینان از دریافت اکسیژن کافی به مغز، کنترل خون و فشار مغز و جلوگیری از آسیب بیشتر به سر یا گردن می تواند آغاز شود. گاهی اوقات جراحی به عنوان بخشی از مراقبت های اورژانسی برای کاهش آسیب به مغز مورد نیاز است. جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-از بین بردن لخته های خون: خونریزی در مغز یا بین مغز و جمجمه می تواند منجر به ایجاد مناطق وسیعی از خون لخته شده شود که گاهی اوقات هماتوم نامیده می شود. این نواحی از خون لخته شده یا تجمع یافته به مغز فشار می آورد و می تواند به بافت های مغز آسیب برساند.
-ترمیم شکستگی های جمجمه: ایجاد شکستگی های شدید جمجمه یا برداشتن قطعات جمجمه یا سایر مواد زائد از ناحیه مغز می تواند به شروع روند بهبودی جمجمه و بافت های اطراف کمک کند.
-کاهش فشار داخل جمجمه (به نام فشار داخل جمجمه یا ICP): افزایش فشار ناشی از تورم، خون و سایر موارد در جمجمه به مغز آسیب می رساند. ICP بیمار TBI در طول مراقبت های اورژانسی کنترل می شود. در برخی موارد، ایجاد سوراخ در جمجمه یا اضافه کردن یک شانت یا تخلیه برای کاهش فشار داخل جمجمه و اجازه تخلیه مایع اضافی مورد نیاز است.
دارو درمانی در ضربه مغزی
داروها می توانند به درمان علائم ضربه مغزی و کاهش خطر برخی از شرایط مرتبط با آن کمک کنند. برخی از داروها بلافاصله پس از ضربه مغزی مفید هستند در حالی که برخی دیگر علائم و مشکلات مربوط به بهبودی از ضربه مغزی را مدتی پس از آسیب اولیه درمان می کنند. این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-داروهای ضد اضطراب برای کاهش احساسات عصبی و ترس
-داروهای ضد انعقاد برای جلوگیری از لخته شدن خون و بهبود جریان خون
-داروهای ضد تشنج برای جلوگیری از تشنج
-داروهای ضد افسردگی برای درمان علائم افسردگی و بی‌ثباتی خلقی که به آنها نوسانات خلقی نیز می‌گویند.
-دیورتیک‌ها برای کمک به حذف مایعاتی که می‌توانند فشار داخل مغز را افزایش دهند.
-شل کننده های عضلانی برای کاهش اسپاسم عضلانی و شل کردن عضلات منقبض شده
-محرک‌هایی برای افزایش هوشیاری و توجه
محققان به بررسی داروهایی که ممکن است به بهبودی و درمان ضربه مغزی کمک می کنند، ادامه می دهند.
درمان توانبخشی ضربه مغزی
درمان‌ها می‌توانند به افراد مبتلا به ضربه مغزی کمک کنند تا عملکردها را بازیابی کنند، مهارت‌ها را دوباره بیاموزند و راه‌های جدیدی برای انجام کارهایی بیابند که وضعیت سلامت جدید آنها را در نظر بگیرد. توانبخشی ضربه مغزی می تواند شامل چندین نوع درمان برای مشکلات جسمی، عاطفی و شناختی و برای انواع فعالیت ها مانند مراقبت روزانه از خود، رانندگی و تعامل با دیگران باشد. بسته به آسیب مغزی، این درمان ها ممکن است فقط برای مدت کوتاهی پس از آسیب، گاهی در طول زندگی فرد یا به صورت مداوم مورد نیاز باشد.
درمان معمولاً در بیمارستان شروع می شود و در مرکز تخصصی درمان ضربه مغزی ادامه یابد. توانبخشی به طور کلی شامل تعدادی از متخصصان توانبخشی، خانواده و فردی است که تیم را مدیریت می کند. آنها اغلب برای طراحی یک برنامه درمانی برای رفع نیازهای خاص فرد و بهبود توانایی های او برای عملکرد در خانه و در محیط کار با یکدیگر همکاری می کنند. درمان توانبخشی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-کاردرمانی جسمی برای ایجاد قدرت بدنی، تعادل و انعطاف‌پذیری و کمک به بازیابی سطح انرژی می باشد.
-کاردرمانی ذهنی برای یادگیری مجدد نحوه انجام وظایف روزانه، مانند لباس پوشیدن، آشپزی و حمام کردن کاربرد دارد.
-گفتار درمانی برای بهبود توانایی در ساختن کلمات، صحبت با صدای بلند و استفاده از سایر مهارت های ارتباطی؛ می تواند شامل آموزش نحوه استفاده از وسایل ارتباطی خاص و درمان مشکل بلع به نام دیسفاژی باشد.
-مشاوره روان‌شناختی برای یادگیری مهارت‌های مقابله، کار بر روی روابط بین فردی و بهبود بهزیستی عاطفی عمومی؛ می تواند شامل دارو و راه های دیگر برای رفع عدم تعادل شیمیایی که ممکن است از ضربه مغزی ایجاد شود.
-مشاوره حرفه‌ای برای کمک به بیمار برای بازگشت به کار و زندگی اجتماعی با یافتن فرصت‌های کاری مناسب و راه‌های مقابله با چالش‌های محل کار می باشد.
-شناخت درمانی برای بهبود حافظه، توجه، ادراک، یادگیری، برنامه ریزی و قضاوت می باشد.
مقاله های مرتبط
تاثیر کاردرمانی برای آسیب مغزی