اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و اوتیسم، هر دو اختلالات عصبی رشدی هستند و چندین علامت مشترک دارند به عنوان مثال افراد مبتلا به اوتیسم و بیش فعالی ممکن است هر دو تکانشی باشند و افراد مبتلا به هر دو اختلال ممکن است دیرتر از حد معمول در کودکان صحبت کنند. با این حال اختلال بیش فعالی و اوتیسم تشخیص های متمایزی هستند. این امکان هم ممکن است که همزمان هم بیش فعالی و هم اوتیسم داشته باشید. وقتی این اتفاق می‌افتد مهم است که هر دو اختلال را به‌طور مناسب تشخیص داده و درمان کنید. در این مقاله بررسی خواهیم کرد که چگونه اوتیسم و بیش فعالی از نظر علائم، علل، تشخیص و درمان مشابه و متفاوت از یکدیگر هستند.
تفاوت علائم اوتیسم و بیش فعالی
اوتیسم و بیش فعالی هر دو به عنوان اختلالات رشد عصبی در ویرایش پنجم کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) توصیف شده‌اند. توصیفات این دو اختلال در هیچ نقطه ای با هم همپوشانی ندارند، بنابراین منطقی است که نتیجه بگیریم که آنها کاملاً با یکدیگر متفاوت هستند. در واقع تا سال ۲۰۱۳ تشخیص اوتیسم و بیش فعالی در یک فرد مجاز نبود. با این حال در سال ۲۰۱۳، تشخیص دوگانه به یک روش پذیرفته شده تبدیل شد و تعداد افراد مبتلا به تشخیص دوگانه افزایش یافت. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) خاطرنشان می‌کند که حدود ۱۴ درصد از کودکان مبتلا به بیش فعالی نیز دارای تشخیص اوتیسم هستند (اگرچه برخی تخمین‌ها آمار بیشتری را نشان می دهد).
در حالی که علائم بیش فعالی و اوتیسم ممکن است روی کاغذ یکسان به نظر نرسند، اما ممکن است در شخص بسیار شبیه به هم باشند. برای مثال ویژگی هایی مانند حواس پرتی و تکانشگری، بخشی از تشخیص بیش فعالی هستند. در حالی که آنها بخشی از تشخیص اوتیسم نیستند اما در اکثر افراد مبتلا به اوتیسم ظاهر می شوند. تأخیر گفتار و ویژگی های خاص بخشی از تشخیص اختلال طیف اوتیسم (ASD) است و نه تشخیص بیش فعالی با این حال افراد مبتلا به بیش فعالی اغلب تاخیر در گفتار دارند. هم بیش فعالی و هم اوتیسم معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده می شوند و احتمالاً علائم در طول زندگی بیماران ادامه می یابد.
علائم اوتیسم
-تأخیر در گفتار، الگوهای گفتاری غیرمعمول یا فقدان زبان گفتاری
-مشکل در ارتباطات اجتماعی و تعامل اجتماعی
–انواع رفتارهای تکراری اوتیسم مانند تکان دادن یا قدم زدن
-چالش های حسی (واکنش کم یا بیش از حد به نور، صدا، طعم، بو و لمس)
علائم بیش فعالی
-نقص توجه (مشکل در توجه و تمرکز)
-تکانشگری (احتمالاً اظهارات را آشکار می کند یا بدون فکر کردن به آنها اقدامات نامناسب انجام می دهد)
علائم مشترک بیش فعالی و اوتیسم
واقعیت این است که بسیاری از افراد مبتلا به بیش فعالی یا اوتیسم دارای علائم مشابه یا همپوشانی هستند. علاوه بر این افراد مبتلا به هر دو اختلال ممکن است مشکلاتی داشته باشند که ممکن است به عنوان علائم سنتی ذکر نشود اما می تواند بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد. در اینجا برخی از علائم و چالش هایی که افراد مبتلا به بیش فعالی و اوتیسم اغلب به اشتراک می گذارند آورده شده است:
-تکانشگری: از جمله صحبت کردن خارج از نوبت و بالا پریدن بصورت نامناسب
-عدم تمرکز: در بیش فعالی افراد معمولاً توسط رویدادهای بیرونی حواسشان پرت می شوید و در اوتیسم حواس پرت شدن توسط افکار و ایده های خود فرد صورت می گیرد.
-مشکلات مربوط به عملکرد اجرایی: مشکلات در توانایی سازماندهی زمان، وظایف و پروژه ها
-چالش های تعامل اجتماعی و دوست یابی
-تفاوت ها و ناتوانی های یادگیری
-چالش های حسی: پاسخ دهی بیش از حد یا کم به نور، صدا و لمس
-عدم بلوغ عاطفی: مشکل در مدیریت خشم و ناامیدی
توجه به این نکته مهم است که این علائم در حالی که به نظر شبیه هستند، ممکن است ناشی از علل مختلفی باشند. برای مثال چالش‌های اجتماعی در اوتیسم ممکن است ناشی از فقدان مهارت‌های گفتاری تقلیدی یا زبان بدن باشد. در مقابل چالش های اجتماعی در بیش فعالی ممکن است ناشی از تکانشگری، کنترل کردن، یا ناتوانی در انطباق با انتظارات گروه باشد.
تفاوت علل اوتیسم و بیش فعالی
محققان هنوز در فرآیند کشف علت اوتیسم و بیش فعالی هستند. شکی نیست که بیش فعالی و اوتیسم هر دو ارثی هستند به این معنی که در خانواده ها وجود دارند. این بدان معناست که هر دو اختلال دارای یک جزء ژنتیکی هستند. همچنین برخی از مسائل زیست محیطی وجود دارد که می تواند منجر به اوتیسم، بیش فعالی یا هر دو شود. محققان در حال حاضر در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه تفاوت در ساختار مغز و شیمی ممکن است باعث اوتیسم، ADHD و سایر اختلالات رشدی شود.
علل بیش فعالی
طبق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، عوامل خطر بیش فعالی عبارتند از:
-آسیب مغزی
-قرار گرفتن در معرض خطرات محیطی (مانند سرب در رنگ) توسط والدین در دوران بارداری یا در سنین پایین
-مصرف الکل و تنباکو توسط والدین در دوران بارداری
-زایمان زودرس
-وزن کم هنگام تولد
علل اوتیسم
همه عوامل خطر بیش فعالی به جز آسیب مغزی نیز عوامل خطر اوتیسم هستند. علاوه بر این اوتیسم ممکن است به دلیل اختلالات رشد ژنتیکی خاص مانند سندرم X شکننده و قرار گرفتن جنین در معرض داروهای خاص (والپروئیک اسید و تالیدومید) ایجاد شود. والدین مسن‌تر نیز احتمال بیشتری برای داشتن فرزندان اوتیسم دارند اما دلایل اوتیسم مشخص نیستند.
تشخیص اوتیسم یا بیش فعالی
هیچ آزمایش پزشکی برای بیش فعالی یا اوتیسم وجود ندارد. تشخیص هر دو به مشاهدات، مصاحبه ها و ارزیابی رشد و رفتار متکی است. قبل از تشخیص اوتیسم یا بیش فعالی، پزشکان آزمایش‌هایی را انجام می‌دهند و سؤالاتی می‌پرسند تا سایر مشارکت‌های احتمالی در مسائل توجه مانند اضطراب یا ناتوانی یادگیری را رد کنند. در بیشتر موارد اوتیسم و بیش فعالی در کودکان خردسال تشخیص داده می شود. این فرآیند زمانی شروع می شود که یک متخصص اطفال با پرسیدن یک سری سوالات در مورد رشد و رفتار کودک، علائم را غربالگری می کند. اگر غربالگری نشان دهد که انجام آزمایشات بیشتر ضروری است، متخصص اطفال ارزیابی کامل را توصیه می کند.
هم اوتیسم و هم بیش فعالی به ویژه در موارد خفیف ممکن است در بزرگسالی تشخیص داده شوند. معمولاً تشخیص توسط یک روانشناس یا روانپزشک انجام می شود. ارزیابی اوتیسم یا بیش فعالی اغلب توسط تیمی از متخصصان انجام می شود. برخی از تخصص های ارائه شده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-متخصص اطفال: پزشکی که آموزش های ویژه ای در زمینه رشد کودک دارد.
-روانشناس کودک و یا روانپزشک کودک: متخصصان روان‌شناختی و سلامت روان برای کودکان
-متخصص مغز و اعصاب: پزشکی که بر ارزیابی عملکرد شناختی و رفتاری تمرکز دارد.
-آسیب شناس گفتار و زبان: گفتار درمان متخصص در رسیدگی به مشکلات گفتار، شنوایی و بلع
-متخصص کاردرمان: درمانی که در کمک به افراد در انجام فعالیت های روزمره زندگی تخصص دارد.
در ارزیابی متخصصان از انواع آزمون‌های مختلف برای تعیین ضریب هوشی (IQ)، مهارت‌های گفتاری و زبانی و رفتارهای کودک استفاده می‌کنند. آنها همچنین از والدین تعدادی سوال در مورد رشد کودک می پرسند. آنها همچنین ممکن است از والدین بخواهند که پرسشنامه هایی را در مورد رفتارها، رشد، سابقه پزشکی و موارد دیگر فرزندشان پر کنند.
تفاوت درمان اوتیسم و بیش فعالی
در حالی که تشخیص و علل اوتیسم و بیش فعالی ممکن است مشابه باشند اما درمان ها معمولاً متفاوت هستند. تفاوت درمان اوتیسم و بیش فعالی تا حدی به این دلیل است که درمان های دارویی برای بیش فعالی وجود دارد در حالی که هیچ درمان دارویی وجود ندارد که مستقیماً اوتیسم را درمان کند. همچنین مهم است که توجه داشته باشید که اوتیسم بر خلاف بیش فعالی، یک اختلال طیفی است. این بدان معناست که افرادی با اوتیسم خفیف، متوسط و شدید وجود دارند و اوتیسم شدید می تواند بسیار ناتوان کننده باشد.
درمان های اوتیسم
بسته به نیازهای خاص فرد، طیف وسیعی از درمان ها برای اوتیسم وجود دارد. با این حال رایج ترین آنها عبارتند از:
-داروها: داروها می توانند به علائم خاصی مانند اضطراب کمک کنند.
–رفتار درمانی در اوتیسم: این درمان می تواند مهارت های خاصی را ایجاد کند و رفتارهای منفی مانند شکست در خودکنترلی را کاهش دهد.
–گفتار درمانی در اوتیسم: برخی از افراد مبتلا به اوتیسم تاخیر گفتاری شدید دارند یا اصلاً زبان گفتاری ندارند در حالی که برخی دیگر با مشکل مواجه هستند.
–کار درمانی در اوتیسم: بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم مشکلات حرکتی ظریف و یا چالش های حسی دارند که قرار گرفتن در اطراف نورهای روشن و صداهای بلند را دشوار می کند.
-درمان مهارت‌های اجتماعی: بیشتر افراد مبتلا به اوتیسم برای یادگیری نحوه تعامل اجتماعی، ایجاد دوستی و مدیریت احساسات به کمک نیاز دارند.
درمان های بیش فعالی
اکثر افراد مبتلا به ADHD، حداقل تا حدی با داروها درمان می شوند تا به کاهش تکانشگری و افزایش تمرکز کمک کنند. این داروها ممکن است محرک یا غیرمحرک باشند و انتخاب درمان ممکن است به سن بیمار بستگی داشته باشد. علاوه بر این درمان های بیش فعالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-مشاوره
-آموزش مهارت
-رفتار درمانی: از آنجایی که رفتارهای مربوط به بیش فعالی تا حدودی با رفتارهای مربوط به اوتیسم متفاوت است اما همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلات جدی در مدرسه یا محل کار شود.
صحبت پایانی مرکز با شما
اوتیسم و بیش فعالی تشخیص های نسبتاً رایجی هستند و در نتیجه طیف وسیعی از برنامه ها و حمایت ها برای افراد مبتلا به هر دو اختلال وجود دارد. علاوه بر این بیشتر افراد مبتلا به هر دو اختلال می توانند زندگی کامل و پرباری داشته باشند. کلید موفقیت در هر دو اختلال این است که در اسرع وقت تشخیص داده شود و از درمان ها، برنامه ها و پشتیبانی های موجود در اولین فرصت استفاده کنید. به یاد داشته باشید که کودکان مبتلا به اوتیسم و بیش فعالی حق استفاده از طیف وسیعی از درمان‌ها و آموزش های مبتنی بر مدرسه را دارند.
مقاله های مرتبط
علائم هشدار دهنده تأخیر تکاملی
تأخیرهای رشدی در کودکان ۳ تا ۵ سال
شایع ترین علت تاخیر رشد در کودکان
تاثیر مشکلات گفتاری کودکان در نارساخوانی
حرف نزدن کودک تا چه سنی طبیعی است؟
چه زمانی باید نگران حرف نزدن کودک باشیم؟