علائم تشخیص اوتیسم – گفتاردرمانی و کاردرمانی حسینی سیانکی

اوتیسم یا درخودماندگی، نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. علائم تشخیص اوتیسم تا پیش از سه ‌سالگی بروز می‌کند و علّت اصلی آن هنوز ناشناخته است. به کسانی که این اختلال را دارند اوتیستیک یا درخودمانده گفته می‌شود. این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است. وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی مشکل دارند. این اختلال ، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد. در بعضی موارد، رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز دیده می‌شود. در این افراد حرکات تکراری (پر و بال زدن) و پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دلبستگی به اشیاء یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می‌شود. ممکن است در حواس بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی، چشایی، عمقی و وستیبولار نیز حساسیت‌های غیرمعمول دیده شود. هستهٔ مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است. از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا، یک نفر مبتلا به اوتیسم است. کارشناسان، زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس را در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل می‌دانند. نتیجه یک مطالعه نشان می‌دهد زنان دارای اضافه وزن زیاد و مبتلا به دیابت، در صورتی که باردار شوند، بیش از مادران سالم با احتمال تولد نوزاد اوتیستیک روبرو خواهند بود.

روز آگاهی جهانی اوتیسم روز دوم آوریل هر سال است که سازمان‌های فردی اوتیسم را در سراسر جهان دور هم می‌آورد تا به اموری مانند تحقیق، تشخیص، درمان و پذیرش عمومی افراد مبتلا به این اختلال رشد کمک کند.

واژه‌شناسی اوتیسم

واژه اوتیسم از دو بخش تشکیل شده‌است: اوتیس یعنی خود و ایسم یعنی گرایش. اوتیسم یعنی خودگرایی و عدم توجه به محیط اطراف. این واژه از زبان یونانی وارد زبان‌های مختلف شده‌است.

ضوابط تشخیص اوتیسم

وجود حداقل ۶ مورد از مواردی که در بندهای اول و دوم و سوم توصیف شده‌اند، لااقل دو مادّه از بند اول و یک مورد از هر یک از بندهای دوم و سوم الزامی است.

اختلال کیفی، در تعامل‌های اجتماعی با توجه به وجود دست کم ۲ عنصر از عناصری که در پی می‌آیند:

اختلال بارز در به کار بردن رفتارهای غیر کلامی متعدّد مانند تماس چشمی، حالت چهره، وضع بدنی و حرکت‌ها به منظور تنظیم تعامل‌های اجتماعی.
ناتوانی در ایجاد روابط با همسالان به تناسب سطح تحول.
فقدان تمایل خودانگیخته به تقسیم کردن شادی‌ها، رغبت‌ها یا موفقیّت‌های خود با دیگران (برای مثال نشان ندادن ، نیاوردن یا اشاره نکردن به اشیای مورد علاقه خود).
فقدان تقابل هیجانی یا اجتماعی.

اختلال ارتباطی که براساس وجود دست کم یکی از عناصر زیر برجسته می‌شود:

تأخیر یا فقدان کامل تحوّل (زبان گفتاری) بدون آنکه با کوشش برای جبران آن از طریق شیوه‌های دیگر مانند حرکت یا حالت‌های چهره ، همراه باشد.
در افرادی که به قدر کافی از گفتار متناسب برخوردارند، اختلال بارز در آغاز یا حفظ جریان محاوره با دیگری.
استفاده قالبی و تکراری از زبان یا وجود زبان غیرمعمولی.
فقدان بازی‌های تخیّلی (وانمود کردن) متنوّع و ارتجالی یا بازی‌های تقلیدی اجتماعی متناسب با سطح تحوّل.

محدود ، تکراری یا قالبی بودن رفتارها ، رغبت‌ها و فعالیت‌ها با توجه به وجود دست کم یک مورد از عناصر زیر نشان داده می‌شود:

دل‌ مشغولی متمرکز بر یک یا چند کانون رغبت یکنواخت و محدود که از نظر شدت یا جهت، نابهنجار است.
چسبندگی ظاهراً انعطاف‌ ناپذیر به عادت‌ها
اطوارگری‌های حرکتی قالبی و تکراری (مانند به هم زدن یا پیچ دادن دست‌ها یا انگشتان، یا حرکت‌های پیچیده تمامی بدن).
دل‌ مشغولی دائم نسبت به برخی از اجزای اشیا.

مقاله های مرتبط

درمان اوتیسم

آمار و ارقام اوتیسم

سندروم آسپرگر

اوتیسم با عملکرد بالا

دلایل اوتیسم چیست؟

ارزیابی کودکان اوتیسم

انواع اختلال طیف اوتیسم

علائم اختلال اوتیسم در بزرگسالان

انواع رفتارهای تکراری در اوتیسم

چه درمان هایی به اختلال اوتیسم کمک می کند؟

طب مکمل و جایگزین در اوتیسم