مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک اختلال عصبی است که با ضایعات در مغز و نخاع مشخص می‌شود که ارتباط بین بخش‌های مختلف مغز و بدن را مختل می‌کند. مشکلات گفتاری در بیماری ام اس عمدتاً به دلیل آسیب به بخش‌هایی از مغز که ماهیچه‌های زبان، لب‌ها، کام نرم، گونه‌ها یا دیافراگم را کنترل می‌کنند، ایجاد می‌شود. بسیاری از مردم می‌دانند که مولتیپل اسکلروزیس منجر به ضعف می شود و در توانایی راه رفتن اختلال ایجاد می‌کند. اما آیا می دانستید که ام اس می تواند منجر به ضعف عضلات کنترل کننده گفتار و بلع شود؟ درست همانطور که کاردرمانی می تواند به راه رفتن کمک کند، گفتار درمانی برای بیماری ام اس نیز می تواند به تغییرات در صدا، گفتار و بلع کمک کند.
مشکلات گفتاری در بیماری ام اس
انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس تخمین می‌زند که ۲۵ تا ۴۰ درصد افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در گفتار، صدا و بلع مشکل دارند. مشکلات گفتاری عبارتند از: بیان نامشخص کلمات، گفتار نامفهوم، مشکل در کنترل بلندی صدا (دیزآرتری) و تغییرات در کیفیت صدا مانند گرفتگی صدا، تنفس، گرفتگی بینی (دیسفونی). مشکلات بلع شامل سرفه یا خفگی هنگام غذا خوردن و احساس پریدن غذا در گلو است. مولتیپل اسکلروزیس می تواند به اعصاب مناطقی که این عملکردها را کنترل می کنند آسیب برساند و مشکلات به احتمال زیاد در طول عود ام اس یا دوره های خستگی شدید رخ می دهد. اگر مشکلات مربوط به بلع اصلاح نشود، می تواند به سوءتغذیه یا کم آبی منجر شود. عفونت ریه یا پنومونی آسپیراسیون از دیگر پیامدهای احتمالی اختلال در بلع است.
انواع مشکلات گفتاری در بیماران ام اس
بیماران ام اس ممکن است انواع مختلفی از مشکلات گفتاری را تجربه کنند. این موارد در زیر خلاصه شده است.
-دیزآرتری یک مشکل گفتاری است که زمانی رخ می دهد که اجزای عضله حرکتی گفتار تحت تأثیر قرار گیرند. این عارضه باعث می‌شود گفتار نامفهوم، نادرست یا کندتر، مشکل در رزونانس و کنترل زیر و بم، مکث طولانی بین کلمات یا هجاها و تغییر تلفظ می‌شود.
-دیسفونی شامل تغییراتی در کیفیت صدا مانند سختی صدا، اختلال در کنترل زیر و بمی صدا، گرفتگی بیش از حد بینی، سطوح نامنظم زیر و بمی صدا، تنفس و گرفتگی صدا است.
دیسفازیا یک اختلال زبانی است که در آن بیماران در درک آنچه گفته می‌شود (دیسفازی دریافتی)، یادآوری واژگان یا یافتن راه درست برای گفتن چیزی (نارسایی بیانی) مشکل دارند. این می تواند به دلیل مسائل شناختی که باعث تغییر در حافظه و تفکر می شود، رخ دهد.
لازم به ذکر است که خستگی، لرزش و اسپاستیسیته نیز می‌تواند بر گفتار تأثیر بگذارد مانند برخی داروها زیرا باعث خشکی دهان می‌شوند.
چگونه گفتاردرمانی به افراد مبتلا به ام اس کمک می کند؟
مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری عصبی است و در نتیجه آسیب به غلاف محافظ اطراف فیبرهای سیستم اعصاب مرکزی است. که به عنوان میلین شناخته می شود. هنگامی که میلین آسیب می بیند می تواند باعث تداخل در پیام های مغز و بدن شود. ام اس می تواند پیشرونده باشد و همچنین شامل دوره هایی از بهبودی و عود باشد. گفتار درمانی می تواند به افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس به طرق مختلف کمک کند و اعتماد به نفس را تقویت کرده و آن را افزایش دهد. گفتار درمانی هر گونه مشکل گفتاری، زبانی، ارتباطی و بلع را که توسط فرد مبتلا به ام اس تجربه می شود، درمان و پشتیبانی می کند.
نقش گفتار درمانی در ام اس
گفتار درمانی برای مولتیپل اسکلروزیس بر بهبود قدرت، استقامت و هماهنگی عضلات دهان و گلو تمرکز دارد. اگر عضلات ضعیف صورت یا ضایعات (نواحی آسیب دیده در مغز) بر توانایی شما در صحبت کردن یا بلع تأثیر گذاشته باشد، گفتار درمانی ممکن است مفید باشد. گفتار درمانی برای ام اس متناسب با علائم خاص ام اس هر بیمار است و گفتار درمانگران از تکنیک های مختلفی برای کمک به بیماران ام اس استفاده می کنند از جمله:
-تمرینات دهانی شامل تمریناتی برای کمک به تقویت ماهیچه های گلو، زبان، گونه ها، دهان و لب ها می باشد.
-آموزش صدا شامل آموزش به بیماران نحوه کاهش سرعت، تلفظ با دقت بیشتر هنگام صحبت کردن، گاهی اوقات با بیان اغراق آمیز و کنترل و اصلاح تنفس می باشد.
-تمرین‌هایی که عضلات کنترل کننده تارهای صوتی را برای مشکلات گفتاری که بر صدا و زیر و بم تأثیر می‌گذارند یا باعث تنفس و خشن شدن گفتار می‌شوند، تقویت یا شل می‌کنند.
-تمریناتی که به بهبود تنفس، تاکید بر کلمات خاص در جمله و گرفتن نفس های سریع بین افکار کمک می کند.
-تمریناتی که به حرکت فک، زبان و لب ها کمک می کند تا به بیان و تلفظ واضح کمک کند.
-دستگاه‌های ارتباطی ویژه از جمله کارت‌های الفبا، دستگاه‌های دستی که نوار را چاپ می‌کنند، تقویت‌کننده‌های صدا و رایانه‌هایی که به چشمک زدن پاسخ می‌دهند.
-تحریک الکتریکی عصبی عضلانی برای تسهیل بلع
-اصلاح رژیم غذایی
-تغییر وضعیت در هنگام غذا خوردن
همچنین مجموعه ای از دستگاه های ارتباطی ویژه با فناوری پیشرفته وجود دارد که می تواند به افراد مبتلا به ام اس که مشکلات گفتاری دارند کمک کند تا ارتباط بهتری برقرار کنند. اینها شامل کارت‌های الفبا، ماشین‌هایی که خروجی گفتار را با تایپ پیام یا دسترسی به نمادهای بصری روی صفحه از طریق لمس یا اسکن ارائه می‌دهند، تقویت‌کننده‌های صدا و رایانه‌هایی که به چشمک زدن پاسخ می‌دهند.
درمان پزشکی مشکلات گفتاری بیماری ام اس
در حالی که هیچ دارویی برای درمان مشکلات گفتاری در بیماران ام اس وجود ندارد، درمان هایی که برای کنترل سایر علائم بیماری ام اس استفاده می شوند نیز می توانند در بهبود گفتار مفید باشند.
-داروهای مورد استفاده برای درمان اسپاسم مانند لیورسال (باکلوفن) و زانافلکس (تیزانیدین) ممکن است در مواردی که اسپاستیسیتی بر تون ماهیچه‌های تارهای صوتی، زبان، لب‌ها و کام نرم یا دیافراگم تأثیر می‌گذارد، مفید باشد.
-داروهایی که برای کاهش لرزش استفاده می شوند مانند کلونوپین (کلونازپام)، ایندرال (پروپرانولول)، میزولین (پریمیدون) و دوریدن (گلوتیتیمید) می توانند کیفیت صدا را بهبود بخشند.
-داروهایی برای مدیریت خستگی مانند آمانتادین، پروویژیل (مودافینیل) و نوویژیل (آرمودافینیل) می‌توانند هماهنگی و قدرت عضلانی لازم برای تولید صدا را بهبود بخشند.
بهترین مرکز گفتاردرمانی بیماری ام اس
مولتیپل اسکلروزیس (MS) می تواند برای بیمار و خانواده او دشوار باشد. گفتار درمانی و زبان درمانی می تواند به علائم مولتیپل اسکلروزیس کمک کند و امکان رویکرد مشارکتی به گفتار و زبان درمانی را فراهم می کند. علائم می تواند منجر به مشکلات در ارتباط، خوردن، نوشیدن و بلع شود. اگر فکر می کنید ممکن است از گفتار و زبان درمانی بهره مند شوید یا اطلاعات بیشتری در مورد خدمات گفتاردرمانی در بیماری ام اس نیاز دارید با مرکز تخصصی درمان ام اس تماس حاصل فرمایید.
مقاله های مرتبط
بهترین درمان برای بیماری ام اس