در برخی از انواع دیستروفی عضلانی، ضعف در عضلات صورت و دهان که استفاده از زبان، لبها، کام، گونهها و دیافراگم را کنترل میکنند، منجر به مشکلاتی در کیفیت گفتار (دیزآرتری) و کیفیت صدا (دیسفونی) میشود. بهترین درمان برای کنترل این مشکلات گفتاردرمانی در دیستروفی عضلانی است. در ادامه به بررسی مشکلات گفتاری در انواع دیستروفی عضلانی و درمان گفتاردرمانی در دیستروفی عضلانی می پردازیم.
دیستروفی عضلانی چیست؟
دیستروفی عضلانی (MD) به گروهی از اختلالات عضلانی ارثی ناشی از جهش در ژنهایی اطلاق میشود که پروتئینهایی را تولید میکنند که نقش اساسی در ساختار و عملکرد ماهیچه دارند. این بیماری باعث ضعف پیشرونده و تحلیل رفتن عضلات در قسمت های مختلف بدن از جمله بازوها، پاها، سر و گردن می شود. برخی از انواع دیستروفی بر روی عضلات دهان، زبان و فک تاثیر می گذارد که باعث مشکلاتی در گفتار می شود.
مشکلات گفتاری بر اساس نوع دیستروفی عضلانی
-در بیماران مبتلا به دیستروفی عضلانی دوشن، مشکلات گفتاری ممکن است مقدم بر ضعف عضلانی باشد. برخی از مشکلات گفتاری که بیماران مبتلا به دیستروفی عضلانی دوشن تجربه می کنند شامل شروع دیر گفتار، مشکلات در یافتن کلمات و گفتار غیر روان است.
-در دیستروفی عضلانی فاسیواسکاپولوهومرال، افرادی که در نوجوانی یا اوایل سالهای بزرگسالی تشخیص داده میشوند، عموماً به جز گفتار تو دماغی دچار مشکلی در تولید گفتار نمیشوند. با این حال افراد مبتلا به دیستروفی عضلانی فاسیواسکالوهومرال نوزادی به دلیل ضعف عضلانی دهان که در برخی از بیماران به دلیل کاهش شنوایی پیچیده تر می شود، مشکلات گفتاری دارند. مشکلات گفتاری در این بیماران شامل مشکلات صداهای همخوان و مصوت، مشکل در عطف، لحن و فاصله گذاری و مکث مناسب بین کلمات و همچنین مشکلات در تولید صداهای بلند است.
-بیماران مبتلا به دیستروفی عضلانی لیمب گردل نوع ۱A (LGMD 1A) همچنین ممکن است دارای ضعف یا ضعف پیازی در زبان و حلق باشند که ممکن است به دیس آرتری و دیسفاژی منجر شود.
-در دیستروفی عضلانی چشمی (OPMD)، ضعف زبان و حلق میتواند باعث دیزآرتری و دیسفاژی شود.
-در دیستروفی میتونیک مادرزادی و کودکی نوع ۱ (DM1)، بیماران با همخوانهای دو لبی (صامتهای ساخته شده با هر دو لب مانند «b»، «m» و «p»)، مفصل بین دندانی («th») و تکلم هیپرنازال مشکل دارند. به دلیل ضعف در عضلات دهان و صورت اتفاق می افتد. در DM1، هیپوتونی (تون عضلانی پایین) باعث یکنواختی، بیش بینی، گرفتگی صدا، کشش کوتاه تر گفتار، سرعت گفتار آهسته و کاهش حجم و درک می شود. از سوی دیگر میتونی (آرامش تاخیری عضلات ارادی) باعث بی نظمی در روانی گفتار و بیان می شود.
روش های گفتار درمانی در دیستروفی عضلانی
راههای مختلفی وجود دارد که میتوان از طریق آن مشکلات گفتار را تحت نظر یک متخصص گفتاردرمانگر درمان کرد. این روشها عبارتند از:
-تمریناتی برای کمک به بهبود قدرت و هماهنگی عضلات در گلو، زبان، گونه ها، دهان، دیافراگم، کام نرم و لب ها، برای بیان و تلفظ واضح و دقیق انجام می شود.
-آموزش صدا که در آن به بیماران آموزش داده می شود که چگونه آهسته صحبت کنند و هنگام صحبت کردن با بیان اغراق آمیز و تنفس کنترل شده و اصلاح شده با دقت و وضوح بیشتری بیان کنند.
-تمریناتی برای تقویت یا شل کردن ماهیچه هایی که کام و تارهای صوتی را کنترل می کنند تا بر گفتار نفس گیر و خشن غلبه کنند.
-تمرینات قدرتی عضلانی بازدمی و دمی که به دم و بازدم در یک نفس کمک می کند و تمرین صحبت کردن با تاکید و جریان مناسب بین نفس ها انجام می شود.
-کارهای طولانی کردن واکه ها که مدت و بلندی گفتار را بهبود می بخشد.
-تکنیک های قرار دادن آوایی (مانند دستی، توصیفی، تصاویر) برای کار بر روی موقعیت دهان، زبان، لب ها یا فک هنگام صحبت کردن انجام می شود.
-بیان اغراق آمیز برای تأکید بر قرارگیری آوایی و افزایش دقت انجام می شود.
وقتی درک یا کارایی گفتار کاهش مییابد، میتوان از سایر استراتژیهای ارتباطی، از جمله ارتباطات تقویتی و جایگزین برای تکمیل گفتار طبیعی استفاده کرد. این تمرینات گفتاری در دیستروفی عضلانی شامل:
-حالت های بدون کمک مانند علائم دستی، حرکات و املای انگشت انجام می شود.
-روش های کمکی مانند ترسیم خط، تصاویر، تابلوهای ارتباطی، اشیاء ملموس و دستگاه های تولید کننده گفتار انجام می شود.
-پشتیبانی تقویتکننده ها مانند تقویتکنندههای صدا و دستگاههای آواسازی مصنوعی مانند دستگاههای الکتروحنجره (دستگاههایی که با باتری کار میکنند که صدا تولید میکنند)، دستگاههای داخل دهانی و پروتزهای دهانی برای کاهش گرفتگی صدا
این محتوا قرار نیست جایگزینی برای توصیه های پزشکی حرفه ای، تشخیص یا درمان باشد. در مورد هر گونه سؤالی که ممکن است در مورد یک وضعیت پزشکی داشته باشید، همیشه از پزشک خود یا سایر ارائه دهندگان بهداشتی واجد شرایط مشورت بگیرید. هرگز توصیه های پزشکی حرفه ای را نادیده نگیرید.
نقش گفتاردرمانی در دیستروفی عضلانی
در مرکز تخصصی درمان دیستروفی عضلانی گفتاردرمانگران به ارزیابی، تشخیص، درمان و پیشگیری از اختلالات گفتار، زبان و ارتباط کمک می کنند. این موارد می تواند به شرح زیر باشد:
-مشکل در گفتن صحیح کلمات یا تولید صدا در هجاها تا حدی که دیگران نمی تواند بفهمد چه می گویید (اختلالات بیانی).
-مشکلات در خوردن، بلع و خفگی (دیسفازی)
-مشکلات لکنت و ریتم گفتار (اختلال روانی کلام)
-مشکلاتی در کیفیت صدا، میزان صدا یا زیر و بمی که شنوندگان را از آنچه می گویید منحرف می کند (اختلالات رزونانس).
بهترین مرکز گفتاردرمانی در دیستروفی عضلانی
بسته به علت، علائم و نوع مشکل گفتار یا بلع که با آن مواجه هستید، یک گفتاردرمانگر توانایی های عملکردی مختلف را ارزیابی می کند. اینها شامل کارکردهای بلع، ارتباط، حرکات زبانی و شناختی-زبانی است.
از آنجایی که برخی از انواع دیستروفی عضلانی منجر به مشکلاتی در جویدن و بلع می شود، یک گفتاردرمانگر بر روی انجام یک ارزیابی کامل با استفاده از تکنیک های مختلف و معاینات رادیوگرافی تمرکز می کند.
ارزیابی گفتاردرمانگر ممکن است شامل یکی یا همه موارد زیر باشد:
- گرفتن سابقه علائم و نوع خاص دیستروفی عضلانی
- بررسی قدرت و حرکت عضلات درگیر در بلع
- مشاهده شما در حین خوردن یا نوشیدن برای مطالعه رفتار، وضعیت بدن و حرکات دهانی
- انجام آزمایشات ویژه برای ارزیابی بلع مانند ارزیابی آندوسکوپی و اشعه ایکس باریم اصلاح شده
پس از تکمیل ارزیابی، گفتاردرمانگر از تکنیک ها و تمرینات خاصی برای درمان مشکلات استفاده می کند. درمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استفاده از استراتژی های جبرانی، به عنوان مثال به شما نشان می دهد که چگونه بدن خود را قرار دهید یا چگونه غذا را در دهان خود قرار دهید تا بتوانید با خیال راحت و راحت تر غذا بخورید، بنوشید و قورت دهید.
- آموزش خود در مورد مواد غذایی خاص و بافت های مایعی که بلع آن آسان تر است.
- تمرینات ویژه برای بهبود حرکت عضلات، کمک به حرکت زبان و سایر جنبه های بلع
- اگر ضعف عضلانی منجر به مشکلات در صحبت کردن شده است، گفتاردرمانگر تکنیک هایی را به شما نشان می دهد که به شما کمک می کند تا ارتباط موثرتری داشته باشید.
مقاله های مرتبط
گفتاردرمانی در بیش فعالی کودکان
گفتاردرمانی برای لکنت زبان کودکان
نقاط عطف رشد کودک کودک ۱۸ ماهه
تاخیرهای رشدی در کودکان ۳ تا ۵ سال
علائم هشدار دهنده تاخیر کودکان