هماهنگی دوطرفه بدن شامل ادغام و توالی حرکت با استفاده از دو قسمت بدن و بطور همزمان برای فعالیت های حرکتی می باشد. برای هماهنگی حرکات دو طرفه، مغز باید بین هر دو نیمکره خود از طریق جسم پینه ای ارتباط برقرار کند. در حالیکه کودک بزرگتر می شود این ناحیه از مغز در بیست هفته رشد می کند، ارتباطات بین دو نیمکره تقویت شده و توسعه می یابد. هماهنگی دو طرفه ارتباط نزدیکی با سیستم دهلیزی، وضعیت بدن و حرکات متعادل دارد.
اگر کودکی فاقد هماهنگی دو طرفه باشد، احتمالاً تسلط بر مهارتهای حرکتی پیچیده به تأخیر میافتد؟
توسعه هماهنگی دوجانبه شامل سه مرحله است:
-هماهنگی متقارن (که به عنوان انجام کار با دو دست در یک جهت و بطور همزمان شناخته می شود).
-هماهنگی متناوب (گاهی اوقات به عنوان متقابل شناخته می شود، هر دو اندام در یک زمان حرکت دارند ولی جهت حرکت متفاوت است).
-شامل استفاده از یک سمت حرکتی غالب یا فعال تر همراه با یک سمت تثبیت کننده می باشد.
توسعه هماهنگی دو طرفه متوالی است. بنابراین ابتدا کودک شما باید در هماهنگی متقارن، سپس هماهنگی متناوب و به دنبال آن هماهنگی دست غالب و دست حمایت کننده (به محض ایجاد تسلط دست) تسلط یابد.
نمونه هایی از هماهنگی دو طرفه متقارن:
-کشیدن جوراب یا شلوار به سمت بالا با دستهای خود
-فشار دادن یک بطری رنگ در خط وسط
-پریدن از روی طناب
-پریدن روی ترامپولین
-گرفتن توپ با دو دست
-کف زدن
-کتاب در دست گرفتن
-استفاده از وردنه با دو دست
نمونه هایی از هماهنگی دو طرفه متناوب:
-پیاده روی
-سنگ نوردی
-بازی لی لی (پریدن)
-دوچرخه سواری
-شنا کردن
-راه رفتن به شکل حیوانات مانند خرسی، کلاغ پر و…
نمونه هایی از هماهنگی دو طرفه استفاده از سمت غالب و تثبیت کننده با هم:
-برش با قیچی در حالیکه کاغذ را با یک دست تثبیت می کند با طرف دیگر برش می دهد.
-نوشتن و رنگ آمیزی
-باز کردن و بستن (بستن کفش، بستن دکمه)
-باز کردن ظروف
-با استفاده از چنگال و چاقو خود تغذیه کنید.
چرا هماهنگی دوجانبه مهم است؟
-برای مهارتها یا فعالیتهایی که در زندگی روزمره انجام میدهیم به آن نیاز دارید.
-مهارتهای هماهنگی حرکتی ظریف مانند ثبات دست و کنترل با دو دست را برای فعالیتهایی مانند نوشتن و برش در مدرسه بهبود میبخشد.
-حافظه، توجه و مهارتهای تحصیلی را افزایش میدهد.
-مهارتهای ادراکی بصری از جمله حرکت بینایی، حس بصری و توجه بصری را ارتقاء میدهد.
-به هماهنگ کردن مهارت های حرکتی درشت کمک می کند.
-حرکات متناوب دو طرفه بیشتر مخچه (مرکز تعادل) را درگیر میکند و تأثیر مثبتی بر حس دهلیزی و وظایف مکانی-زمانی مانند تعادل و وضعیت بدن دارد.
-سپس به مهارتهایی مانند بازی، لباس پوشیدن، دستنویسی، رانندگی با ماشین کمک میکند.
چگونه می توانم هماهنگی دوطرفه فرزندم را ارزیابی کنم؟
گفته میشود که حرکت پروانه در تعیین کیفیت هماهنگی دوطرفه در کودکان بالای ۷ سال مفید هستند. بنابراین به عنوان یک تست سریع در خانه، ببینید فرزندتان در مورد حرکت پروانه چگونه عمل می کند.
-چه چیزی را متوجه می شوید؟
-آیا بازوهای آنها همزمان با باز شدن پاها بالا می آیند؟
-آیا بدن آنها بیشتر از یک نقطه با بازوهایشان “T” می سازد؟
-به نظر می رسد بدن آنها متزلزل است؟ یا به پهلو یا عقب تکان می خورد؟
-آیا حرکت کودک موزون و روان است؟
در اینجا چند فعالیت وجود دارد که می توانید در خانه انجام دهید!
برای شروع، به نحوه تنظیم فعالیت فکر کنید. برای مثال بر اساس تواناییهای حرکتی و زندگی روزمره کودک (مثلاً: بازی، آشپزی و لباس پوشیدن)، چالشهای دوطرفه را با قرار دادن وسایل در هر دو طرف بدن و تشویق به «استفاده از هر دو دست» یا «هر دو پا» وارد کنید.
-کودکان نوپا
- از اسباب بازی ها یا بازی هایی استفاده کنید که به یک دست برای تثبیت و دست دیگر برای دستکاری اشیاء مانند برج های بلوک نیاز دارند.
- بازی معلم میگه و حرکات را بصورت آینه ای تقلید کنید.
- به عنوان مثال خمیر بازی، روی هم قرار دادن مکعب ها
-پیش دبستانی
- بالا رفتن از صخره یا پله
- فرشته برفی یا شنی
- پیاده روی به شکل حیوانات
- انعکاس حرکات با بزرگسالان مانند بازی معلم میگه.
- بازی های پرشی ( ترامپولین، لی لی)
کودکان در سن مدرسه
- بالا رفتن از درخت یا صخره یا پله
- هواپیماهای کاغذی تاشو
- صنایع دستی (جواهرات، پروژه های هنری)
- ساختمان سازی با لگوها
- بازی با توپ (دریبل یا پاس دادن به توپ)
- بازی Bearfoot’s Velcro mitts
- دوچرخه سواری
- برش اشکال
- بازی های پریدنی ( ترامپولین، لی لی)
- بافتن مو
- لباس پوشیدن (باز کردن و بستن)
- پخت و پز (ریختن در فنجان، باز و بسته کردن شیشه ها، مخلوط کردن خمیر)
مقاله های مرتبط
آیا فرزند من تاخیر گفتاری دارد؟
علائم هشدار دهنده تأخیر تکاملی
تأخیرهای رشدی در کودکان ۳ تا ۵ سال
گفتاردرمانی برای لکنت زبان کودکان
گفتاردرمانی در بیش فعالی کودکان
هماهنگی دو طرفه و عبور از خط وسط
تقویت مهارت های حرکتی درشت کودکان
تاثیر مشکلات گفتاری کودکان در نارساخوانی
چگونه به کودکان با تاخیر گفتاری کمک کنیم؟
چگونه غلبه طرفی در کودکان رشد می کند؟