شناخت مادر یکی از مهم‌ترین نقاط عطف رشد شناختی نوزاد است که به تدریج در ماه‌های ابتدایی زندگی شکل می‌گیرد. نوزاد از بدو تولد حس نزدیکی به مادر دارد، اما فرآیند شناخت واقعی او چند مرحله را طی می‌کند. در این مقاله، به بررسی مراحل شناخت مادر توسط نوزاد، عوامل تأثیرگذار بر این روند و همچنین نقش دکتر حسینی سیانکی در تسهیل رشد تکاملی کودکان می‌پردازیم.
شناخت مادر در نوزادان از بدو تولد تا شش ماهگی
۱. از بدو تولد تا یک ماهگی: تشخیص از طریق بو و صدا
نوزادان از لحظه تولد، به کمک حس بویایی و شنوایی، مادر خود را تشخیص می‌دهند. تحقیقات نشان داده است که نوزادان می‌توانند بوی شیر مادر خود را از دیگر مادران تشخیص دهند. همچنین، آن‌ها به صدای مادر واکنش بهتری نشان می‌دهند و حتی با شنیدن صدای او آرام‌تر می‌شوند.
۲. از یک تا سه ماهگی: تشخیص بصری اولیه
در این مرحله، بینایی نوزاد بهبود یافته و می‌تواند چهره مادر را از فاصله نزدیک تشخیص دهد. او به چهره‌هایی که بیشتر می‌بیند، مانند مادر، توجه بیشتری نشان می‌دهد. ارتباط چشمی نیز در این سن تقویت می‌شود و نوزاد هنگام شیردهی یا صحبت کردن مادر، نگاه طولانی‌تری به چهره او خواهد داشت. برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله “نوزاد از چند ماهگی ارتباط چشمی برقرار می کند؟” مراجعه کنید.
۳. از سه تا شش ماهگی: شناخت کامل‌تر و واکنش عاطفی
در این مرحله، نوزاد نه تنها مادر خود را از طریق بو و صدا تشخیص می‌دهد، بلکه قادر است چهره او را نیز از دیگران متمایز کند. وقتی مادر در برابر نوزاد ظاهر می‌شود، او لبخند می‌زند، هیجان‌زده می‌شود و در برخی موارد، هنگام دور شدن مادر، ناراحتی نشان می‌دهد.
عوامل تأثیرگذار بر سرعت شناخت مادر توسط نوزاد
۱. تعامل مداوم و تماس پوستی
نوزادانی که تماس پوستی بیشتری با مادر دارند، زودتر او را تشخیص می‌دهند. روش‌هایی مانند ماساژ نوزاد، آغوش گرفتن و شیر دادن از طریق تماس پوست به پوست، نقش مهمی در ایجاد پیوند عاطفی ایفا می‌کنند.
۲. تکرار و حضور مستمر مادر
هرچه مادر زمان بیشتری را در کنار نوزاد بگذراند و با او صحبت کند، روند شناخت سریع‌تر پیش خواهد رفت. نوزاد از طریق تکرار صدا، بو و چهره مادر، او را بهتر درک می‌کند.
۳. تأثیر محیط و شرایط رشد
شرایط محیطی از جمله میزان تحریک حسی نوزاد، آرامش محیط و تعامل سایر اعضای خانواده نیز می‌تواند در روند شناخت مادر مؤثر باشد.
نشانه‌های شناخت مادر در نوزاد
۱. لبخند زدن هنگام دیدن مادر ۲. آرام شدن با صدای او ۳. تلاش برای برقراری ارتباط چشمی ۴. گریه کردن هنگام دور شدن مادر ۵. هیجان و تحرک هنگام نزدیک شدن مادر
نقش دکتر حسینی سیانکی در رشد شناختی و تکاملی کودکان
دکتر حسینی سیانکی با سال‌ها تجربه در حوزه رشد و تکامل کودکان، به خانواده‌ها کمک می‌کند تا مشکلات احتمالی در مسیر شناختی نوزادان را شناسایی و برطرف کنند. خدمات تخصصی او شامل ارزیابی رشد شناختی، درمان تاخیر تکاملی و ارائه راهکارهای مؤثر برای بهبود تعامل والدین و کودک است. برخی از فعالیت‌های وی در این زمینه عبارت‌اند از:
- ارائه مشاوره برای تسریع شناخت نوزاد از والدین
- بررسی مشکلات تکاملی نوزاد و ارائه برنامه‌های اصلاحی
- آموزش روش‌های صحیح ارتباط و تحریک حسی نوزاد
- شناسایی زودهنگام مشکلات رشد شناختی و حرکتی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر نوزاد تا شش ماهگی واکنشی به مادر نشان ندهد، چهره او را تشخیص ندهد یا در تعامل چشمی ضعیف عمل کند، ممکن است نیاز به بررسی‌های تخصصی داشته باشد. دکتر حسینی سیانکی با تجربه‌ای گسترده در این زمینه، می‌تواند والدین را در شناسایی و رفع مشکلات رشد شناختی کودک یاری کند. برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله “مراحل رشد تکاملی کودکان از بدو تولد تا ۶ سالگی” مراجعه کنید.
جمع‌بندی
شناخت مادر یکی از مهم‌ترین مراحل رشد شناختی نوزاد است که از بدو تولد آغاز شده و در حدود شش ماهگی به اوج خود می‌رسد. این فرآیند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند تعامل مداوم، تماس پوستی و محیط رشد قرار دارد. در صورتی که والدین احساس کنند نوزادشان در شناخت مادر دچار تأخیر است، مراجعه به متخصصی مانند دکتر حسینی سیانکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود رشد کودک مانند بهترین کاردرمانی در تاخیر رشدی کمک کند.