مارگارت لوونفلد، روانپزشک کودک بریتانیایی در سال ۱۹۲۹ برای کمک به کودکان مبتلا به مشکلات روانی، درمان با سینی شن (همچنین به عنوان درمان شن بازی و تکنیک جهانی شناخته می شود) را توسعه داد و شروع به استفاده از آن کرد. بعدها برای کمک به نوجوانان و بزرگسالان نیز استفاده شد، این درمان از اسباب بازیهای کوچک و شن در سینی به عنوان ابزاری برای مراجعین جهت توسعه راه حلها و استراتژیهای مقابله ای استفاده می کند.
شن درمانی چیست؟
روان درمانگران برای ارزیابی، تشخیص و درمان انواع بیماری های روانی از درمان با سینی شن یا ماسه استفاده می کنند. به ویژه در میان افرادی که تروما را تجربه کرده اند. درمان سینی شنی بر این مفهوم استوار است که اگر درمانگر فضای امنی را برای درمانجو فراهم کند، درمانجو از سینی شن برای ایجاد راه حل برای مشکلات خود به تنهایی استفاده می کند.
انواع شن درمانی
شن درمانی نوعی بازی درمانی است. سایر انواع رایج بازی درمانی عبارتند از:
-کتاب درمانی، که از ادبیات برای کشف مفاهیم یا مهارت های خاص استفاده می کند.
-بازی درمانی شناختی رفتاری، که از بازی برای کمک به کودک برای یادگیری نحوه تفکر و رفتار متفاوت استفاده می کند (از کودک می خواهد عروسک یا حیوانات عروسکی خود را در مورد نحوه برخورد با موقعیت استرس زا راهنمایی کند).
-فرزند درمانی، که هدف آن آموزش به والدین است که چگونه از طریق بازی با کودک تعامل کنند.
-بازی تخیلی، که از اسباببازیهایی مانند لباسهای زیبا، عروسکها و فیگورهای اکشن برای برانگیختن تخیل کودک استفاده میکند.
تکنیک های شن درمانی
در سینی شن درمانی که ترکیبی از بازی درمانی و هنر درمانی است، مراجعین صحنه هایی را با اسباب بازی های مینیاتوری در سینی پر از شن خلق می کند. این اسباب بازیها شامل هر چیزی از حیوانات مزرعه و دایناسورها گرفته تا انسان و ماشین است. درختان، حصارها، دروازهها، درها و ساختمانها نیز رایج هستند.
مراجعین اسباب بازیها را برای قرار دادن در سینی انتخاب می کند و همانطور که درمانگر مشاهده می کند آنها را به هر شکلی که می خواهد مرتب می کند.
کسانی که این نوع درمان را ارائه می دهند، معتقدند که مراجعین دنیایی را می سازند که نشان دهنده مبارزات یا درگیری های درونی آنهاست. پس از بازی شنی، درمانگر و مراجع معمولاً در مورد آنچه مشاهده شده مانند اسباب بازی هایی که انتخاب شده اند، نحوه چیدمان آنها و هرگونه معانی نمادین یا استعاری صحبت می کنند.
سپس مراجع می تواند اسباب بازیها را بر اساس بحث تنظیم مجدد کند. سینی شن درمانی همچنین ممکن است شامل سخن درمانی، انواع دیگر بازی یا هنر درمانی یا انواع دیگر درمان باشد.
شن درمانی به چه مشکلاتی کمک کند؟
نشان داده شده است که درمان شن و ماسه برای مسائل زیر مفید است:
-اختلال نقص توجه و بیش فعالی
-پرخاشگری
-مدیریت خشم
-اختلالات اضطرابی
-اختلال طیف اوتیسم
-افسردگی
-طلاق
-اندوه و فقدان
-عزت نفس پایین
-ناتوانی های جسمی و یادگیری
-مشکلات مربوط به مدرسه
-معضلات اجتماعی
-تروما و بحران
مزایای استفاده از شن درمانی
تحقیقات نشان می دهد که شن درمانی علائم بسیاری از مسائل مربوط به سلامت روان را کاهش می دهد و تاب آوری را افزایش می دهد. فواید شن درمانی به شرح ذیل می باشد:
-می تواند به درمانگران کمک کند تا مفاهیمی را که مراجع ایجاد می کنند و با نظارت بر تعامل آنها با اسباب بازیها یا نمادهایی که برای بازی با آنها انتخاب میکنند، به تجربیات خود اختصاص دهند.
-معمولاً یک تجربه حسی لذت بخش است که بیان طبیعی احساسات را به عنوان بخشی از درمان فردی، گروهی یا خانوادگی تسهیل می کند.
-می تواند به افزایش بیان عاطفی کمک کند و در عین حال ناراحتی روانی ناشی از بحث در مورد رویدادها یا تجربیات آسیب زا را کاهش دهد.
مراجعان در طول درمان شن بازی خود را از احساسات منفی عمیق رها می کنند زیرا می توانند افکار درونی خود را بیان کنند در حالی که احساس می کنند توسط درمانگر پذیرفته شده اند.
اثربخشی شن درمانی
مطالعات نشان می دهد که شن درمانی روشی موثر برای درمان انواع مشکلات است و می تواند در بسیاری از جمعیت های مختلف استفاده شود.
-یک مطالعه در کره نشان داد که ماسه بازی درمانی به عنوان بخشی از مشاوره مدرسه منجر به بهبود عزت نفس و تغییرات قابل توجهی در مشکلات عاطفی در دانش آموزان کلاس چهارم و پنجم می شود.
-مطالعه ای که بر روی کودکان ۴ و ۵ ساله با مشکلات رفتاری بیرونی انجام شد، نشان داد که این کودکان پس از ۳۰ دقیقه شن بازی گروهی رفتار پرخاشگرانه کمتری از خود نشان دادند. آنها دو بار در هفته و به مدت ۱۶ جلسه در درمان شرکت کردند.
-مطالعه کوچک دیگری در کره شامل سه کودکی بود که شاهد خشونت خانگی بودند. این مطالعه نشان داد که موسیقی و تصاویر حمایتی همراه با بازی شن درمانی، سازگاری عاطفی و رفتاری را پس از شش جلسه فردی بهبود بخشید.
-در همین حال، مطالعه دیگری به ارزیابی شن بازی زنان مهاجر در کره پرداخت. محققان دریافتند که درمان گروهی بازی با شن و ماسه باعث ایجاد ابراز مثبت و کاهش ابراز منفی می شود
-در چین مطالعه ای بر روی پسران مبتلا به سندرم آسپرگر، تشخیصی که DSM-5 از آن زمان بازنشسته شده است و امروزه سطح یک اختلال طیف اوتیسم در نظر گرفته می شود، درمان با شن بازی را با سایر اشکال درمان ترکیب کرد. نتیجه گیری شد که شن درمانی به رشد بهزیستی روانشناختی و مهارت های ارتباط بین فردی پسران کمک کرد.
-محققان این نظریه را مطرح می کنند که شن درمانی ممکن است به کودکان آسیب پذیر و پیش کلامی مبتلا به تروما کمک کند، و آن را به یک استراتژی خوب برای آنهایی تبدیل می کند که خیلی جوان هستند و نمی توانند درباره تجربه آسیب زای خود صحبت کنند. مطالعه ای در حمایت از این نظریه بر روی یک کودک یتیم ۳ ساله مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) انجام شد. محققان دریافتند که شن درمانی حمایت عاطفی را برای کودک فراهم می کند.
چیزهایی که باید در شن درمانی نظر بگیرید!
برخی افراد درمان با شن را گیج کننده و وقت گیر یا بیش از حد وابسته به تخصص بالینی درمانگر می دانند و می پندارند که تفسیر تصاویر شن ممکن است ذهنی یا مبهم باشد. علاوه بر این، اگر در مورد اثربخشی درمان نگران هستید، نگرانی خود را با درمانگران ما در مرکز تخصصی بازی درمانی بیان کنید. با هم می توانید یک برنامه درمانی که نیازهای شما را برآورده می کند ارائه دهید.