دست گذاشتن کودک روی گوش می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که از مسائل ساده تا مشکلات جدی‌تر متغیر است. کودکان اغلب نمی‌توانند به‌طور دقیق احساسات و مشکلات خود را بیان کنند، بنابراین از طریق رفتارهایی مانند دست گذاشتن روی گوش ممکن است به والدین نشان دهند که مشکلی وجود دارد. در این مقاله، دلایل مختلف این رفتار بررسی می‌شود و به برخی از نشانه‌هایی که والدین باید به آن‌ها توجه داشته باشند، اشاره خواهیم کرد.
عواملی که باعث قرار دادن دست روی گوش می شود؟
در زیر به برخی از شرایط پزشکی و مشکلاتی اشاره خواهیم کرد که منجر به قرار دادن دست روی گوش می شود؛
۱. عفونت گوش
یکی از رایج‌ترین دلایل دست گذاشتن کودک روی گوش، عفونت گوش است. این عفونت‌ها که معمولاً با علائمی مانند درد گوش، تب و تحریک‌پذیری همراه هستند، می‌توانند باعث شوند کودک به گوش خود دست بزند. کودکان اغلب نمی‌توانند درد گوش خود را به‌طور مستقیم بیان کنند، بنابراین لمس یا فشار دادن گوش روشی است که از آن برای کاهش درد استفاده می‌کنند.
عفونت‌های گوش معمولاً ناشی از تجمع مایعات در پشت پرده گوش هستند و ممکن است نیاز به درمان دارویی داشته باشند. در این موارد، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
۲. دندان درآوردن
یکی دیگر از علل ممکن برای دست گذاشتن کودک روی گوش، دندان درآوردن است. در این مرحله، درد و فشار ناشی از رشد دندان‌ها می‌تواند به نواحی اطراف مانند گوش‌ها انتقال پیدا کند و باعث شود کودک به گوش خود دست بزند. علائم دیگری که ممکن است همراه با این رفتار دیده شود شامل افزایش بزاق، بی‌قراری و تمایل به جویدن اشیاء است.
والدین می‌توانند از ابزارهای تسکین‌دهنده مانند دندانی‌های خنک‌کننده برای کمک به کاهش ناراحتی کودک در این مرحله استفاده کنند.
۳. ورود جسم خارجی به گوش
گاهی اوقات کودکان به‌طور ناخواسته اشیایی مانند مهره، دکمه یا حشرات کوچک را وارد گوش خود می‌کنند. این وضعیت می‌تواند باعث ایجاد تحریک و ناراحتی در گوش شود و کودک با دست گذاشتن روی گوش، سعی می‌کند به‌نوعی از این ناراحتی خلاص شود. در این مواقع، والدین باید با دقت گوش کودک را بررسی کنند، اما هرگز نباید تلاش کنند جسم خارجی را خودشان خارج کنند.
برای جلوگیری از آسیب بیشتر به پرده گوش یا کانال گوش، بهترین راه مراجعه به پزشک است تا به شکل ایمنی این جسم خارج شود.
۴. حساسیت‌ها
حساسیت‌های فصلی یا غذایی نیز ممکن است دلیل دست گذاشتن کودک روی گوش باشد. حساسیت به گرده گل، موی حیوانات یا مواد غذایی می‌تواند باعث خارش و ناراحتی در گوش‌ها شود. در چنین شرایطی، کودک ممکن است با لمس گوش‌های خود سعی کند خارش را کاهش دهد.
تشخیص حساسیت‌های مختلف معمولاً نیاز به آزمایش‌های پزشکی دارد و درمان مناسب پس از شناسایی دقیق نوع حساسیت تجویز می‌شود.
۵. مشکل در شنوایی
یکی از دلایل احتمالی دیگر که می‌تواند باعث دست گذاشتن کودک روی گوش شود، مشکلات شنوایی است. کاهش شنوایی یا احساس تغییر در شنوایی ممکن است باعث ناراحتی کودک شده و او را وادار کند به گوش خود دست بزند. این مشکلات می‌توانند از دلایل مختلفی ناشی شوند، از جمله عفونت‌ها یا انسداد در کانال گوش.
در صورت تکرار این رفتار، انجام تست‌های شنوایی برای تشخیص مشکل ضروری است.
۶. اوتیسم
کودکان مبتلا به به اختلال طیف اوتیسم گاهی اوقات با لمس یا دست گذاشتن روی گوش خود واکنش نشان می‌دهند. این رفتار ممکن است به دلیل حساسیت بیش از حد به صداهای محیطی باشد. کودکان دارای اوتیسم معمولاً به صداها بسیار حساس هستند و ممکن است صداهایی که برای دیگران عادی به نظر می‌رسد، برای آن‌ها آزاردهنده باشد. در نتیجه، آن‌ها ممکن است برای محافظت از خود یا کاهش ناراحتی، گوش‌هایشان را لمس کنند.
در این شرایط، آگاهی از سایر نشانه‌های اوتیسم مانند مشکلات در برقراری ارتباط، تکرار رفتارها و مقاومت در برابر تغییرات می‌تواند به والدین کمک کند تا به یک تشخیص دقیق‌تر برسند.
۷. اختلال پردازش حسی
اختلال پردازش حسی یکی دیگر از دلایلی است که ممکن است کودک را وادار کند به گوش خود دست بزند. کودکان با اختلال پردازش حسی به طور غیرعادی به تحریکات حسی مانند صدا، لمس، بو یا حتی نور واکنش نشان می‌دهند. در این مورد، کودک ممکن است احساس کند که صدای اطراف بیش از حد بلند یا تحریک‌کننده است و برای کاهش تحریک حسی به گوش خود دست می‌زند.
درمان اختلال پردازش حسی معمولاً شامل کار با متخصصانی است که به کودک کمک می‌کنند تا با تحریکات حسی کنار بیاید و روش‌هایی برای کاهش تحریکات آزاردهنده پیدا کند.
۸. تغییرات فشار هوا
تغییرات فشار هوا، به ویژه در سفرهای هوایی یا تغییرات ناگهانی ارتفاع، می‌تواند باعث ناراحتی در گوش شود. این ناراحتی معمولاً با احساس گرفتگی گوش همراه است و کودک ممکن است با دست گذاشتن روی گوش سعی کند این وضعیت را تسکین دهد. جویدن یا مکیدن یک بطری می‌تواند در کاهش این فشار کمک کند.
۹. اوتیت میانی
اوتیت میانی یکی از بیماری‌های شایع گوش است که بیشتر در کودکان رخ می‌دهد. این بیماری باعث التهاب در ناحیه گوش میانی می‌شود و می‌تواند درد و ناراحتی شدیدی ایجاد کند. کودک ممکن است برای کاهش درد به گوش خود دست بزند و علائمی مانند بی‌قراری و کاهش اشتها نیز ممکن است همراه با آن دیده شود.
درمان این بیماری معمولاً با استفاده از داروهای ضدالتهاب یا آنتی‌بیوتیک انجام می‌شود.
۱۰. احساس خستگی یا نیاز به آرامش
در برخی موارد، کودکان زمانی که خسته هستند یا به آرامش نیاز دارند، به‌طور غیرارادی به گوش خود دست می‌زنند. این رفتار ممکن است شبیه به مکیدن انگشت یا بازی با مو باشد و نشان‌دهنده نیاز کودک به خواب یا استراحت باشد.
۱۱. اضطراب یا استرس
اضطراب یا استرس نیز می‌تواند باعث شود کودک به گوش خود دست بزند. وقتی کودک با موقعیت‌های جدید یا تغییرات ناگهانی مواجه می‌شود، ممکن است به‌صورت غیرارادی به گوش خود دست بزند. این رفتار نشان‌دهنده ناراحتی عاطفی است و والدین می‌توانند با ایجاد محیطی آرام و امن، به کودک کمک کنند تا احساس بهتری پیدا کند.
نتیجه‌گیری
دست گذاشتن کودک روی گوش می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از مشکلات ساده‌ای مانند دندان‌درآوردن تا موارد پیچیده‌تری مانند اوتیسم یا اختلال پردازش حسی. تشخیص دقیق علت این رفتار نیاز به بررسی‌های دقیق دارد و در صورت تکرار یا مشاهده علائم دیگر، مراجعه به پزشک توصیه می‌شود.