درمان آتاکسی بسته به نوع آتاکسی شما می تواند متفاوت باشد. گاهی اوقات می توان علت زمینه ای این بیماری را درمان کرد تا بهبود یابد یا بدتر نشود، اما در بیشتر موارد این امکان پذیر نیست و شما برای تسکین علائم خود درمان خواهید داشت. در مرکز تخصصی درمان آتاکسی گروهی از متخصصان مراقبتهای بهداشتی با شما همکاری میکنند. که احتمالاً شامل یک متخصص توانبخشی، کاردرمانی و گفتاردرمانی خواهد بود. برنامه های توانبخشی نقش مهمی در مدیریت وضعیت شما خواهد داشت. نیازهای فیزیکی، اجتماعی و روانی شما ارزیابی شده و اهداف درمانی مشخص می شوند. این طرح همچنین به نیازهای آینده شما پاسخ خواهد داد. معمولاً برای بررسی پیشرفت خود در مرکز تخصصی آتاکسی قرار ملاقات های منظمی با متخصص مرکز یا کلینیک خواهید داشت.
درمان علائم آتاکسی
درمان علائم مختلف آتاکسی در بخشهای زیر مورد بحث قرار میگیرد، اگرچه ممکن است همه مشکلات توصیف شده را تجربه نکنید. بهترین درمان ها برای کنترل علائم و مشکلات آتاکسی به شرح ذیل می باشد.
گفتاردرمانی در آتاکسی
درمانگر گفتار و زبان میتواند به دو مورد از رایجترین علائم آتاکسی کمک کند، اختلال گفتار (دیزآرتری) و مشکلات بلع (دیسفاژی). درمانگر میتواند برای بهبود وضوح گفتار تمرین هایی را به شما توصیه کند به عنوان مثال آنها ممکن است پیشنهاد کنند:
-تغییر وضعیت بدن برای بهبود کیفیت صدایتان
-انجام تمریناتی برای تقویت عضلات مورد استفاده در هنگام صحبت کردن
-آهسته تر صحبت کردن برای تاکید بر هر کلمه
-استفاده از تکنیک های تنفسی برای بهبود گفتار
اگر گفتار شما بدتر می شود، ممکن است بخواهید از وسایل کمکی صحبت کردن مانند رایانه لپ تاپ متصل به یک سنتز کننده صدا استفاده کنید. درمانگر شما می تواند در مورد تجهیزات موجود به شما مشاوره دهد. برای درمان دیسفاژی، درمانگر شما می تواند تمریناتی را برای تحریک اعصاب مورد استفاده برای تحریک رفلکس بلع و تقویت عضلات مورد استفاده در هنگام بلع به شما آموزش دهد. همچنین ممکن است برای مشاوره رژیم غذایی به یک متخصص تغذیه ارجاع داده شوید. به عنوان مثال رژیم غذایی شما ممکن است نیاز به غذایی داشته باشد که قورت دادن آن راحتتر باشد.
کاردرمانی حرکتی در آتاکسی
هدف کاردرمانی حرکتی این است که به شما بیاموزد چگونه با از دست دادن تدریجی تحرک خود سازگار شوید و مهارتهای جدیدی را ایجاد کنید که میتوانید برای انجام فعالیتهای روزانه از آنها استفاده کنید. ممکن است یک کاردرمانگر بتواند نحوه استفاده از ویلچر و سایر وسایل حرکتی را به شما آموزش دهد. آنها همچنین می توانند در مورد تغییراتی که می توانید در خانه خود انجام دهید مانند نصب ریل های راهنما یا بالابر پله، برای کمک به آسان تر کردن زندگی خود به شما توصیه کنند.
کاردرمانی جسمی در آتاکسی
اگر آتاکسی دارید، کاردرمانی میتواند به شما کمک کند تا استفاده از بازوها و پاهای خود را حفظ کنید و از ضعیف شدن یا گیر کردن ماهیچهها در یک وضعیت (انقباضات) جلوگیری کنید. کاردرمان جسمی تمریناتی را جهت تقویت عضلات و جلوگیری از کوتاهی عضلات به شما آموزش می دهد.
مشکلات عضلانی در آتاکسی
اگر دچار اسپاسم، گرفتگی و سفتی عضلانی هستید، ممکن است از داروهای شلکننده عضلانی مانند باکلوفن یا تیزانیدین برای کنترل این علائم استفاده شود. اگر این داروها موثر نباشند، ممکن است سم بوتولینوم (بوتاکس) تزریق شود. این کار با مسدود کردن سیگنالهای مغز شما به عضلات آسیبدیده عمل میکند. اثرات تزریق معمولا تا ۳ ماه باقی می ماند.
مشکلات مثانه در آتاکسی
مشکلات مثانه مانند فوریت ادرار یا به ندرت بی اختیاری ادرار، گاهی اوقات افراد مبتلا به آتاکسی را تحت تاثیر قرار می دهد. در برخی موارد مشکلات مثانه را میتوان با استفاده از تعدادی تکنیکهای مراقبت از خود، مانند محدود کردن مصرف مایعات در طول روز، برنامهریزی مراجعه منظم به توالت و اجتناب از نوشیدنیهایی که تولید ادرار را تحریک میکنند مانند کافئین و الکل کنترل کرد. برخی از افراد ممکن است به نوعی دارو به نام آنتی موسکارینی نیز نیاز داشته باشند. که به شل شدن مثانه کمک می کند و میل مکرر به ادرار کردن را کاهش می دهد. تزریق گاه به گاه سم بوتولینوم به مثانه نیز ممکن است کمک کند. ممکن است دیگران هنگام رفتن به توالت در تخلیه کامل مثانه دچار مشکل باشد. که می تواند منجر به نشت مقدار کمی ادرار در آینده شود. در چنین مواردی ممکن است لازم باشد یک لوله کوچک به نام کاتتر ادراری در مثانه قرار داده شود تا به تخلیه ادرار کمک کند.
مشکلات چشمی در آتاکسی
مشکلات چشمی در برخی موارد آتاکسی شایع است. اسیلوپسی یک مشکل چشمی است که در اثر حرکت غیرارادی چشم ها از یک طرف به سمت دیگر یا بالا و پایین ایجاد می شود. می تواند باعث اختلال بینایی شود و کارهایی مانند خواندن را دشوار کند. گاهی اوقات میتوان آن را با استفاده از داروهایی مانند گاباپنتین درمان کرد. برخی از افراد مبتلا به آتاکسی دید دوگانه را تجربه میکنند که در آن شما ۲ تصویر از یک شی را مشاهده میکنید. ممکن است این مشکل را با چسباندن یک تکه شیشه یا پلاستیک گوه ای شکل به نام منشور به عینک خود درمان کنید.
اختلال نعوظ در آتاکسی
در نتیجه آسیب عصبی اساسی، برخی از مردان مبتلا به آتاکسی با مشکل در نعوظ یا حفظ آن مواجه خواهند شد (اختلال نعوظ). این اغلب میتواند با استفاده از گروهی از داروهایی که به عنوان مهارکنندههای فسفودی استراز-۵ (PDE-5) شناخته میشوند مانند سیلدنافیل (فروخته شده با نام ویاگرا) درمان شود. اینها به افزایش جریان خون در آلت تناسلی کمک می کنند.
خستگی در آتاکسی
بسیاری از افراد مبتلا به بیماریهای عصبی مانند آتاکسی احساس خستگی و بیحالی شدید (کمبود انرژی) میکنند. تصور میشود که این تا حدودی ناشی از خواب آشفته و تلاشهای فیزیکی برای کنار آمدن با از دست دادن هماهنگی است. متخصص کاردرمانی ممکن است بتواند به شما کمک کند سطح استقامت خود را افزایش دهید. متخصص کاردرمانی میتواند به شما در مورد نحوه تطبیق فعالیتهای روزانهتان برای کمک به مقابله با خستگی شما را راهنمایی کند.
درد عصب در آتاکسی
آسیب به انتهای عصب می تواند منجر به درد عصبی شود. اصطلاح پزشکی برای درد عصبی، درد نوروپاتیک است که اغلب به صورت سوزش، درد یا تیرکشیدن یا گاهی اوقات گزگز در قسمتهای خاصی از بدن تجربه میشود. مسکنهای سنتی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن معمولاً در درمان دردهای عصبی مؤثر نیستند، بنابراین ممکن است تعدادی از داروها مانند آمیتریپتیلین، گاباپنتین یا پرهگابالین برای شما تجویز شود.
کاردیومیوپاتی در آتاکسی
کاردیومیوپاتی (آسیب به عضله قلب) یک مشکل رایج در برخی از انواع آتاکسی است. کاردیومیوپاتی میتواند جدی باشد زیرا بر قلب فشار وارد می کند، بر جریان طبیعی خون در قلب تأثیر می گذارد و باعث بینظمی ضربان قلب (آریتمی) شود. در صورت ابتلا به کاردیومیوپاتی، معاینات منظم از یک متخصص قلب (متخصص قلب) دریافت خواهید کرد. ممکن است برای درمان این مشکلات نیاز به مصرف دارو داشته باشید.
افسردگی در آتاکسی
زندگی با یک بیماری طولانی مدت مانند آتاکسی می تواند استرس زا باشد و اغلب باعث ایجاد احساس اضطراب شدید می شود. در برخی موارد بیماری میتواند باعث شروع افسردگی شود.نشانههایی که نشان میدهد ممکن است افسرده باشید عبارتند از احساس ناامیدی یا ناامیدی در طول ماه گذشته و لذت نبردن از چیزهایی که از آن لذت میبرید. اگر فکر می کنید ممکن است افسرده باشید، باید برای مشاوره با متخصص اعصاب و روان یا روانشناس تماس بگیرید. درمانهای مختلفی برای افسردگی وجود دارد مانند داروهای ضد افسردگی و درمانهای کلامی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) می باشند.
درمان علت زمینه ای آتاکسی
در موارد معدودی از آتاکسی، ممکن است بتوان با درمان علت زمینهای، وضعیت را بهبود بخشید یا از بدتر شدن آن جلوگیری کرد. بعنوان مثال:
-آتاکسی همراه با کمبود ویتامین E اغلب با مکملهای ویتامین E قابل کنترل یا بهبود است.
-آتاکسی اپیزودیک اغلب با دارویی به نام استازولامید و با اجتناب از محرک هایی مانند استرس، الکل و کافئین قابل کنترل است.
-گاهی اوقات آتاکسی اکتسابی بسته به علت خاصی قابل درمان است برای مثال اگر ناشی از عفونت باشد، آنتی بیوتیک یا داروی ضد ویروسی ممکن است کمک کند.
اگر آتاکسی اکتسابی به دلیل آسیبهای جدی مغزی مانند آسیبهای ناشی از سکته مغزی یا آسیب شدید سر ایجاد شود، ممکن است بهبود وضعیت ممکن نباشد. در این صورت میتوان از درمانهای ذکر شده در بالا برای کنترل علائم استفاده کرد
مقاله های مرتبط
گفتاردرمانی در بیش فعالی کودکان
گفتاردرمانی برای لکنت زبان کودکان