بیش فعالی تکانشی یا اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی-رفتاری است که به خصوص در دوران کودکی شروع می‌شود. این اختلال به سه نوع تقسیم می‌شود: نوع تکانشی-بیش فعالی، نوع بی‌توجهی، و نوع ترکیبی. در نوع تکانشی-بیش فعالی، فرد بدون فکر و سریع عمل می‌کند و رفتارهای ناگهانی و بدون کنترل از خود نشان می‌دهد که می‌تواند در فعالیت‌های روزمره و تعاملات اجتماعی مشکلاتی ایجاد کند.

علائم بیش فعالی تکانشی

علائم بیش فعالی تکانشی به صورت مجموعه‌ای از رفتارهای بی‌ پروا و کنترل‌ ناپذیر بروز می‌کنند. این رفتارها شامل:

1. تصمیم‌گیری ناگهانی: فرد بدون فکر کردن به عواقب، اقدام به انجام کاری می‌کند.
2. عدم توانایی در انتظار: کودکان یا افراد مبتلا به این نوع بیش فعالی نمی‌توانند به راحتی منتظر بمانند و تمایل دارند به سرعت واکنش نشان دهند.
3. قطع صحبت دیگران: در مکالمات روزمره، به‌طور مداوم صحبت دیگران را قطع می‌کنند و نوبت صحبت را رعایت نمی‌کنند.
4. ناتوانی در کنترل حرکات: حرکات ناگهانی، بی‌هدف و غیرقابل کنترل از خود نشان می‌دهند که ممکن است در فضاهای عمومی یا آموزشی مشکل‌ساز باشد.
5. بروز مشکلات اجتماعی: به دلیل تکانشگری، افراد ممکن است در برقراری روابط سالم با دیگران دچار مشکل شوند و مشکلات اجتماعی نظیر عدم پذیرش از سوی دوستان و همکلاسی‌ها داشته باشند.

علت بیش فعالی تکانشی

علت دقیق بروز بیش فعالی تکانشی هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات علمی نشان می‌دهند که این اختلال نتیجه‌ی ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی، و عصب‌شناختی است. در ادامه به بررسی این عوامل می‌پردازیم:

عوامل ژنتیکی

مطالعات نشان داده‌اند که وراثت نقش مهمی در بروز بیش فعالی تکانشی دارد. کودکانی که والدین یا بستگان نزدیک آن‌ها به این اختلال مبتلا هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. جهش‌های ژنتیکی در برخی ژن‌های خاص می‌تواند باعث تغییر در فعالیت بخش‌هایی از مغز شود که مسئول کنترل رفتارهای تکانشی و بیش فعالی هستند.

عوامل عصب‌شناختی

ساختار مغز و فعالیت‌های عصبی نیز به طور قابل‌توجهی در بروز بیش فعالی تکانشی تأثیرگذار هستند. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است نقص‌هایی در فعالیت و تعامل بین بخش‌های مختلف مغز داشته باشند، به ویژه در بخش‌هایی که مسئول کنترل رفتار، تصمیم‌گیری، و توجه هستند.

عوامل محیطی

محیط اطراف نیز می‌تواند در بروز یا تشدید بیش فعالی تکانشی نقش داشته باشد. عواملی نظیر تغذیه نامناسب، استرس‌های خانوادگی، و مواجهه با مواد شیمیایی یا سمی در دوران بارداری می‌توانند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهند. همچنین محیط‌های آموزشی نامناسب و فقدان راهبردهای مؤثر برای کنترل رفتارهای کودک نیز می‌توانند در تشدید علائم بیش فعالی نقش داشته باشند.

تاثیرات بیش فعالی تکانشی بر زندگی فرد

بیش فعالی تکانشی در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر زندگی فرد مبتلا بگذارد. این تاثیرات شامل:

• کاهش عملکرد تحصیلی: کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است به دلیل عدم توانایی در تمرکز، با مشکلات تحصیلی مواجه شوند.
• مشکلات اجتماعی: این افراد معمولاً در برقراری روابط سالم با دیگران دچار مشکل هستند و ممکن است در طولانی مدت از سوی هم‌سالان خود طرد شوند.
• رفتارهای پرخطر: افراد مبتلا به بیش فعالی تکانشی به دلیل تصمیم‌گیری‌های ناگهانی و بی‌ملاحظه ممکن است دست به رفتارهای پرخطری بزنند که سلامت خود یا دیگران را به خطر می‌اندازد.

روش‌های تشخیص بیش فعالی تکانشی

تشخیص بیش فعالی تکانشی نیازمند بررسی دقیق از سوی متخصصان روان‌شناسی و عصب‌شناسی است. فرایند تشخیص این اختلال معمولاً شامل ارزیابی‌های بالینی و تست‌های تخصصی می‌شود. این ارزیابی‌ها شامل:

• مصاحبه با والدین: متخصصان با بررسی رفتارها و الگوهای رفتاری کودک از طریق صحبت با والدین، به علل و نوع اختلال پی می‌برند.
• تست‌های روان‌شناختی: تست‌های استانداردی وجود دارند که می‌توانند به تشخیص بیش فعالی تکانشی کمک کنند. این تست‌ها شامل ارزیابی میزان تمرکز، توانایی‌های اجرایی، و کنترل هیجانات هستند.
• مشاهده در محیط‌های آموزشی و اجتماعی: متخصصان معمولاً رفتار کودک را در محیط‌های آموزشی یا تعاملات اجتماعی مشاهده می‌کنند تا رفتارهای تکانشی و بیش فعالی را ارزیابی کنند.

درمان بیش فعالی تکانشی

درمان بیش فعالی تکانشی نیازمند یک رویکرد چندجانبه است که شامل مشاوره روان‌شناختی، دارودرمانی و کاردرمانی در بیش فعالی می‌باشد. در ادامه، روش‌های مختلف درمان را بررسی می‌کنیم:

مشاوره روان‌شناختی

یکی از روش‌های موثر برای درمان بیش فعالی تکانشی، مشاوره روان‌شناختی است. متخصصان با استفاده از تکنیک‌های شناختی-رفتاری (CBT)، به افراد مبتلا کمک می‌کنند تا رفتارهای تکانشی خود را کنترل کنند و راهکارهایی برای مدیریت استرس و هیجانات خود پیدا کنند.

دارو درمانی

داروها نیز می‌توانند در درمان بیش فعالی تکانشی نقش موثری ایفا کنند. داروهایی نظیر محرک‌های مغزی که سطح فعالیت مغز را تنظیم می‌کنند، می‌توانند به کاهش رفتارهای تکانشی و بهبود تمرکز کمک کنند. البته دارودرمانی باید تحت نظر پزشک متخصص بیش فعالی انجام شود.

کاردرمانی

کاردرمانی یک روش مکمل برای درمان بیش فعالی تکانشی است که به خصوص در کودکان بسیار موثر است. کاردرمانی با تمرکز بر تقویت مهارت‌های اجتماعی و توانمندی‌های شناختی، به کودکان کمک می‌کند تا رفتارهای خود را بهبود بخشند و مهارت‌های جدیدی یاد بگیرند. این روش می‌تواند از طریق بازی‌ها و فعالیت‌های عملی، کنترل تکانه‌ها و بهبود رفتارهای اجتماعی را تقویت کند.

نقش مراکز دکتر حسینی سیانکی در تشخیص و درمان بیش فعالی تکانشی

مراکز تخصصی دکتر حسینی سیانکی با دو شعبه (مرکز بیش فعالی غرب تهران و مرکز بیش فعالی شرق تهران) در غرب و شرق تهران، به عنوان یکی از بهترین مراکز در زمینه تشخیص و درمان بیش فعالی تکانشی شناخته می‌شوند. این مراکز با بهره‌گیری از تیم‌های متخصص و استفاده از روش‌های نوین درمانی، به کودکان و بزرگسالان کمک می‌کنند تا علائم بیش فعالی تکانشی خود را کنترل کنند و زندگی بهتری را تجربه کنند.

تشخیص دقیق و به‌موقع

مراکز دکتر حسینی سیانکی با استفاده از جدیدترین ابزارها و روش‌های علمی، فرآیند تشخیص را به صورت دقیق و جامع انجام می‌دهند. این مراکز با بررسی همه‌جانبه‌ی علائم و رفتارهای فرد، برنامه‌های درمانی منحصربه‌فردی برای هر بیمار تدوین می‌کنند.

درمان اختصاصی

یکی از ویژگی‌های بارز این مراکز، ارائه برنامه‌های درمانی اختصاصی برای هر بیمار است. برنامه‌های درمانی شامل ترکیبی از مشاوره روان‌شناختی، دارودرمانی و کاردرمانی می‌باشد. با این رویکرد چندجانبه، بیماران می‌توانند به بهترین شکل ممکن درمان شوند.

حمایت از والدین

در مراکز دکتر حسینی سیانکی، والدین نیز نقش مهمی در روند درمان کودک ایفا می‌کنند. متخصصان این مراکز با برگزاری جلسات مشاوره‌ای برای والدین، آن‌ها را در مسیر درمان کودک همراهی کرده و به آن‌ها راهکارهای مناسب برای مدیریت رفتارهای کودک ارائه می‌دهند.

نتیجه‌گیری

بیش فعالی تکانشی یکی از مشکلات رفتاری شایع است که اگر به موقع تشخیص داده و درمان نشود، می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر زندگی فرد داشته باشد. مراکز تخصصی دکتر حسینی سیانکی با دو شعبه در غرب تهران و شرق تهران، با بهره‌گیری از بهترین متخصصان و روش‌های علمی، به تشخیص و درمان این اختلال کمک می‌کنند. برای رزرو قرار ملاقات از طریق مرکز تخصصی درمان بیش فعالی با ما تماس حاصل فرمایید.