یکی از رایج ترین درخواست های والدین این است که چگونه راه رفتن مستقل را به کودک آموزش دهیم. هنگامی که جشن تولد یک سالگی کودک می گذرد، برخی از سوال های اقوام و آشنایان مانند «او هنوز راه نمی رود؟» یا «آیا اولین قدم هایش را برداشته است؟» باعث می شود که اضطراب والدین جدید به اوج خود برسد. در این مطلب به بررسی نکاتی در خصوص آموزش راه رفتن بصورت مستقل به کودکان خواهیم پرداخت، جهت آشنایی با این نکات ما را در ادامه مطلب همراهی بفرمایید.
یکی از اولین اطمینانهایی که میتوانم به خانوادهها بدهم این است که «نقاط عطف رشد حرکتی» به صورت پیوسته وجود دارند. هر کودکی این مهارت ها را در زمان خودش و به روش خودش به دست می آورد. اگرچه ما رشد حرکتی را از کتابهای درسی میآموزیم که تئوری رشد عصبی را برای توضیح کسب مهارت و الگوهای حرکتی مطرح میکنند، ولی وقتی به هر کودک بهعنوان یک شخص منحصربهفرد نگاه میکنیم، تجلی این پیشرفت ویژگیهای متمایزی پیدا میکند.
تفاوت هایی در شخصیت کودکان وجود دارد، برخی از آنها همیشه به دنبال تجربیات حسی جدید هستند، هر صدای جدید، عطر جدید، تصویر جدید را بررسی می کنند. کودکان دیگر از اینکه بیشتر بی تحرک هستند خوشحال می شوند و به اشیاء و افراد زندگیشان اجازه می دهند به سمت آنها بیایند و در سطح آنها با آنها درگیر شوند. گاهی اوقات ما، به عنوان والدین و مراقبان، باید کمی بیشتر کاوش کنیم تا نه تنها رشد حرکتی درشت و ظریف، بلکه فراگیری زبان را نیز تسهیل کنیم.
نکاتی برای تسهیل راه رفتن مستقل
نکته شماره ۱ : کودک را با پای برهنه راه ببرید. اجازه دادن به کودک برای تجربه سطوح مختلف لمسی در کف پا، منجر به فعال شدن عضلات کف پا می شود. این عضلات در حمایت از قوس های کف پا نقش دارند. ایستادن و جهت یابی با پای برهنه همچنین باعث افزایش طبیعی تحمل وزن می شود که به کودک کمک می کند تعادل ایستا و پویا را برای راه رفتن مستقل ایجاد کند. بنابراین کفشها و جورابهای خود را در بیاورید و به پیادهروی با پای برهنه روی چمن، شن، تشکهای روکش دار، کفهای جامد بپیوندید… امکانات بیپایان است!
نکته شماره ۲ : همه چیز را از زمین به سطوح مختلف در اطراف فضای بازی منتقل کنید. ارتفاعهای مختلف، مکانهای مختلف را در طول روز انتخاب کنید، اشیایی را مشخص کنید که برای فرزندتان انگیزه بخش ترین هستند و رسیدن به آنها را چالشبرانگیزتر کنید.
نکته شماره ۳ : کودک را تشویق کنید تا اشیاء، حبابها، بالنها را از بالای سر خود بگیرد و توپ را در سبد قرار دهد. این باعث میشود که کودک تکیه کمتری به دست های خود داشته باشد که واکنشهای تعادلی ایستا و پویا را درگیر میکند، قدرت تنه و تحمل وزن را از طریق اندامهای تحتانی پایدار تقویت میکند.
نکته شماره ۴ : کار دو دستی را تشویق کنید. مجدداً ما تمرکز را از حمایت خارجی که فرزند شما به آن متکی بوده است دور می کنیم. شیئی را به فرزندتان پیشنهاد دهید که از هر دو دست خود برای دستکاری و حمل آن استفاده کند. ترویج ایستادن و راه رفتن در حالی که کودک شیء را با گرفتن دو دستی با استفاده از هر دو دست میگیرد، مانع از دستیابی به تکیهگاه میشود و فعال شدن بیشتر عضلات تنه و اندام تحتانی می شود.
نکته شماره ۵ : انتقال به ایستادن را تشویق کنید! بسیاری از کوچولوهای ما برای ایستادن از بالاتنه بیشتر از پایین تنه استفاده می کنند. ما میتوانیم وسایل دیگری را تشویق کنیم که کودک با استفاده از آنها و با کمک پا بایستد بعنوان مثال:
- کودک می تواند با کمک صندلی که در جلوی او قرار دارد و با فشار پا روی زمین و صاف کردن زانو بایستد (در مقابل استفاده از بالاتنه برای بالا کشیدن برای ایستادن).
- از وضعیت دو زانو زده یکی از زانوهایش را جلو برده و با فشار کف آن پا روی زمین خودش را به وضعیت ایستاده برساند (تقویت عضلات تنه و اندام تحتانی).
نکته شماره ۶ : ایده «پشتیبانی پویا» را معرفی کنید. هل دادن سبد خرید وزندار، ماشین اسباببازی یا توپ درمانی بزرگ، همگی به تشویق تحمل وزن و حرکت در فضا با اتکای کمتر به منبع ثابت پایدار کمک میکنند. ارتقاء تحمل وزن از طریق پاها، جابجایی وزن و اتکای کمتر به حمایت پایدار، زیرا کودک باید شروع به پیش بینی حرکت کند و بدن خود را بر اساس آن تنظیم کند.
نکته شماره ۷ : با بالا رفتن از سطح شیب دار و پله، راه رفتن مستقل را تشویق کنید تا به هماهنگی، تقویت تنه و پایین تنه کمک کنید.
نکته شماره ۸ : محیط را تغییر دهید. کودک را به محیط های مختلف ببرید: زمین بازی در فضای باز، سالن بدنسازی سرپوشیده، خانه دوستان و خانواده. تنظیمات مختلف تجربیات متفاوت، چالشهای جدید و انگیزههای جدید را برای تعامل فیزیکی با محیط اطراف به ارمغان میآورد! راهی عالی برای آموزش راه رفتن مستقل و تعمیم مهارت ها است.
نکته شماره ۹ : از هر لحظه لذت ببرید. با وجود کم خوابی، گرسنگی و استرس… سعی کنید از این لحظات با کودک خود لذت ببرید. هر مهارتی که به دست می آید، مهم نیست که چقدر بزرگ یا کوچک باشد، یک موفقیت بزرگ است که باید برای شما و فرزندتان مورد تحسین قرار گیرد.
نکته شماره ۱۰ : اگر همه چیز شکست خورد، کمک بخواهید. متخصصین مرکز تخصصی درمان تاخیر حرکتی میتوانند به شما فعالیت ها، تجهیزات و راهکارهایی را برای تسهیل راه رفتن مستقل کودک ارائه دهند.